Գյումրու «Բեռլին» հյուրերի տան սրահում բանաստեղծ Արարատ Մկրտումյանի 60-ամյակին նվիրված ցերեկույթ էր: Բանաստեղծին, նրա տեսակին ու ստեղծագործությանը վերստին առնչվելու անհրաժեշտությունն էր Նրա անունով հավաքել բոլորին. գրչակից ընկերներին, պոեզիան գնահատողներին, պարզապես ընկերներին ու հարազատներին: Ներկաները սրտի և գնահատանքի խոսքեր ասացին, հիշեցին Պոետին, խոհեր կիսեցին ու բարձրաձայնեցին նրա բանաստեղծություններից: Պակասող Բառ կար, բայց առավել մի թախիծ… 88-ի աղետին զոհված 31 մայիս ապրած, բայց արդեն հոբելյանական 60-ը բոլորած, մեզնից հեռացած բանաստեղծի հոգևոր ներկայությամբ:
Ելույթ ունեցան ՀԳՄ Շիրակի մարզային բաժանմունքի պատասխանատու քարտուղար Անդրանիկ Կարապետյանը, Արա Արթյանը, Գագիկ Սարոյանը, Սոնա Անտոնյանը, Գևորգ Թումանյանը, Ամալյա Կարսյանը, Սամվել Մարգարյանը և այլք: Քանդակագործ Արտուշ Պապոյանը, հուզումով հիշելով տաղանդավոր ընկերոջը, իբրև նշխար գրողներին հանձնեց Արարատի ձեռագրով երկու անտիպ գործ:
Բանաստեղծի ստեղծագործություններն ընթերցեցին մշակույթի վաստ. գործիչ Սիրանուշ Ղուկասյանը, ՀՀ վաստ. արտիստ Տիգրան Գաբոյանը, Գյումրու գեղագիտության ազգային կենտրոնի գրական ստուդիայի սաները:
Բանաստեղծի նվիրումի օրը չէր կարող երգեցիկ չլինել. Լիլիթ և Անի Հովհաննիսյանների կատարմամբ հնչեցին Կոմիտաս, շարականներ: Էլեգիա դաշնամուրի համար իր ստեղծագործությունը կատարեց 2014 թ. ՀՀ նախագահի երիտասարդական մրցանակի դափնեկիր Արտավազդ Համբարյանը:
Օրն առավել քան լրումին հասավ բանաստեղծին նվիրված «Մի հայրենիք ավելի» ֆիլմի դիտումով (ռեժիսոր` Գառնիկ Սարգսյան, երաժշտությունը` Արտավազդ Համբարյանի):
Արարատ Մկրտումյանն իր ժամանակի մեծ շնչառությունը պահողն էր, բանաստեղծության արյունը թթվածնով թանձրացնող մեր Պայծառացողը:
Պարզապես տարածություն էր,
որ հարկավոր էր… խմել:
որ հարկավոր էր… խմել և հասնել քեզ:
Եվ հասնել… և լռել:
Հասանք, խմեցինք քո պոեզիայի գավից, Արարատ Մկրտումյան… լռեցինք քեզ համար և քեզ հետ օր ունեցանք ապրելու:
Սոնա ԱՆՏՈՆՅԱՆ
Արարատ ՄԿՐՏՈՒՄՅԱՆ
ՍԵՐՈւՆԴ
Անմասնակից եղանք ցավին
Եվ տոնին էլ չհասանք շուտ,
Թեկուզ փախած մեր անցյալից
Ձեռք քաշեկու ժամն է, անշուշտ:
Ժամն է արդեն ջոկջկելու
Ապագա հուլ, անցած գալիք,
Չէ՞ որ մեր դեմ չի չոքելու
Հարդափոշին Ոսկե Կալի:
Ինչքա՜ն տեսանք իզուր կռիվ,
Իզուր բառեր, իզուր երգեր,
Նա, ով պիտի ասեր՝ գրիր,
Ճամփան ինքը մի կողմ թեքեց:
Եվ հերիք է մեղք ու մեղա,
Հավատի տեղ՝ մոմած խաչեր,
Չէ՞ որ Աստված բախտի տեղակ
Մեր ճակատին երգ էր դաջել:
Անուշ մի երգ՝ վասն բարու,
Վասն սեր ու հեռավորի,
Որը, գիտեք, դեռ թափառում
Եվ դեռ մեզ է փնտրում նորից:
Եվ կգտնի: Քանզի եղանք,
Քանզի դեռ կան ուրիշ կանչեր…
Չէ՞ որ Աստված բախտի տեղակ
Մեր ճակատին երգ էր դաջել:
ԽՏԱՑՈՒՄՆԵՐ
Հոգնել ես:
Հասկանում եմ:
Ամենքն են հոգնել:
Եվ քանի դեռ
քնած են բառերը,
վե՛ր կաց
ու մի երգ գրի՛ր
առանց
այդ
բառերի…
***
Դու այսօր էլ չեկար,
աղջի՛կ, դու այսօր էլ չեկար,
Դու այսօր էլ չառար մութը թևերիդ մեջ,
Քո քայլերի նման ժամացույցն
է կարճում սպասումը երկար,
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար:
Հեռուներում ինչ-որ մեկը
ծխախոտ էր ճմռում խեղճ,
Օտարվեցին մայթերն իրար,
վնգստալով հեռացան,
Սկիզբ չեղած, աստված գիտի,
ինչպես եղավ արդեն վերջ,
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար:
Գինին հիմա ինձ կհուշի
լուսահոգի մի անցյալ,
քո կենացի վրա մեկը կուզի
հեքիաթ պատմել,
Բայց հեքիաթը ինչ եմ անում,
երբ ցավն ինքն է հանգուցյալ,
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար:
Հիմա իմ դեմ կորբանա
կիսաժպտուն մի պատկեր,
Քերծվող թախիծ թաքուն
դողով կթպրտա այս տողում,
Բայց չեմ կարող ոտնաձայնիդ
խարդավանքը ես ատել,
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար:
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար,
Եվ այսօր էլ չառար մութը թևերիդ մեջ,
Քո քայլերի նման ուրիշ սեր է
կարճում սպասումը երկար,
Դու այսօր էլ չեկար, աղջի՛կ,
դու այսօր էլ չեկար:
***
-Ամենադժվարը բաժանման առաջին օրերն են, – հանգստացնում է տղան`
աղջկա մազերը շոյելով:
-Չէ, միշտ էլ դժվար կլինի
մինչև քո վերադարձը,- լացակումած բողոքում է աղջիկը:
…-Ծառ,
հիշեցրու նրանց,
որ ամենադժվարը
այդ խոսքերը
հետո հիշելն է:
