ՄԱՄ…
Այսօր ես թաքուն արցունքդ տեսա…
մինչ քնած ես, մամ, ես քեզ կօրորեմ
մի հին, արևոտ վերհուշի ճոճքում,
այն օրերի մեջ՝ սիրուն-սիրալույս,
քեզ սիրահարված հորս սիրով լի
և մեր մանկության զվարթությամբ զիլ:
Երբ եղբորս և իմ աչքերով դեռ ջինջ
մենք չէինք փնտրում Տեր՝ ձեզնից բացի:
Կփորձեմ պատմել հանկարծ
ընդհատված,
հորս հորինած հեքիաթն այն անգիր՝
թվում էր՝ անվերջ շարունակելի…
Երբ արթնանաս, մամ,
դեմքիդ կշողա ժպիտդ ջահել:
Բարի գիշեր, մամ…
«performance»
Իր «performance»-ին՝
«Անմահն ու սինը»,
հրավիրել էր քաղաքի կեսին:
«Չսպանել թիթեռ» նոր պոեմն ուներ
տասը հազար բառ.
գնել էր այդքան քնած թիթեռներ,
որ մեկիկ-մեկիկ իր բառերի հետ
պիտի զարթնեին ու թևածեին:
Եվ թիթեռները արթնանում էին՝
սփռելով և՛ փայլ, և՛ փառք, և՛ ծափեր,
բայց վայրկենաբար թափվում էին ցած…
«Անմահն ու սինը» զիլ «performance»-ից
քաղաքի ընտրյալ-բոհեմիկ կեսը
«Չսպանել թիթեռ» գրքի հետ տարավ
թիթեռների դին:
Հիմա սերուցքը հույժ առաջադեմ
սպասում է ցնցող մյուս «performance»-ին՝
«Չսպանել մարդուն»:
ԹԵԹԵՎ ՇՈՒՆՉ
Գորովանքով նայիր
քո և ուրիշի
շնչառությանը,
անգամ ամենին,
որ անշունչ է թվում՝
կան, որ շունչն են պահել
քարի նման:
Սիրելի են նրանք,
ում որ շնչի հետ
հոգի է տրվել:
ԹԵ ԻՄԱՆԱՔ՝՝Ի՜ՆՉ ՊՃՆԱՄՈԼ ԵՄ
Թանկարժեք քարերի ցուցափեղկի նման
փայլփլուններով զարդարուն մի կին
ասաց՝
– Ինչո՞ւ մատանիներ, օղեր, ապարանջաններ,
շղթաներ չես կրում ու չես շպարվում:
Նա չի տեսել ինձ անձուկ գիշերներիս,
երբ բաց եմ անում զարդատուփս
և պճնվում շքեղաշուք հուշանվերներով.
առաջին համբույրի հուշը ամենատենչալի շրթներկս է:
Արբեցնող հայացքի հուշը աչքերիս լավագույն ներկն է,
առաջին ակնարկի հուշը այտերիս բնական կարմրաներկն է:
Առաջին գրկախառնության դողի հուշը՝
ադամանդից շողուն ապարանջանս,
առաջին սիրո հպումներն ու խելահեղ առավելագույնը
մարմնիս բոլոր մասերը զարդարող զարդերն են:
Եվ երբևէ ասված քո բոլոր բառերը
անուշայուղերի նման օծում են մարմինս, շոյում, շոյում սիրտս:
…Վախճանի կույր զգացողությամբ
օր առ օր
հավաքել եմ մեր ժամանակը…
Վախճանի նույն կույր զգացողությամբ
դու հուշանվերներ էիր նվիրում՝
գիտեիր, որ պճնամոլ եմ:
ԻՄ ՀԵՌԱՎՈՐԸ
Իմ հեռավորը
և ճակատագրով իմ միակ սերը
ինձ հետ լուսանկար չունի.
նա նկարվել է մենակ
ու բոլորի հետ, կարծես,
ինձանից բացի…
նա, ում սիրում էի խելքից
ու մտքից դուրս ուղղակի,
չիմացավ երբեք,
որ մեր հանդիպման
վայրկյանից ի վեր
ինքը ներկա է
իմ նկարներում.
աչքերիս մեջ է:
ԿՅԱՆՔ
Երեկ և այսօր
հետաձգեցի
հրճվանքը սիրո,
հրճվանքը գրի.
իմ շնչակտուր
վազվզոցների
ընդմիջումներին
շնչելով մի ումպ
Բանաստեղծություն
և կես ումպ մի սեր:
Ժայռն ի վեր վազքից
և ծովից մաղով
իմ ջուր կրելու՝
գողացված-խլված
կես-վայրկյաններին
կյանքն էր՝
ապրեցի:
Մոտավորապես:
ՌԵՖԼԵՔՍԻԱՅԻ ՓՈՐՁ
Ընդամենը մի Լեռ
ճանաչելու համար
բավական չէ լինել լեռնագնաց
և հաղթահարել վերելքը խրթին,
պետք է կարողանալ
սողաքայլով օձի ու մողեսի՝ ճապուկ,
մրջնի քայլով անհույս,
ելնել Լեռը դեպի,
զգալ խոնջանքը թռչունների ճախրի,
պետք է լինել ձյունը լեռնապսակ,
պետք է ելնել-իջնել
քամիների ճամփով ու ջրերի,
պետք է լինել Լեռը՝ ստորոտից կատար,
լինել փոշեհատիկ, ապառաժի բեկոր:
Այսպես՝ չորս տարերքները
ճանաչելու համար
պետք է ծնվել հազար,
հազար, հազար անգամ՝
կերպափոխվելով հնարավորի ու
անհնարի:
Այսպես՝ հույս կա դեռ,
որ հարապտույտ շրջագայության
ակնթարթի մեջ մի լուսազվարթ
դեռ կճանաչի ինքն իրեն Մարդը:
ԱՊՐԵԼՈՒՑ ՀԵՏՈ
Եթե սղոցը կրճտացնում է ատամները՝
մոտենալով պարանոցիս,
եթե զգալու է սղոցն անփախուստ
գալարագիծ շերտիս խեժ-արցունքները,
այս այգուց հետո ծիրանավառ
կուզեի հասցես մանկատուն լիներ՝
դառնայի մոր օրոր երգող
կանաչ օրորոց,
մոր եփած ճաշով ժպտացող սեղան
կամ՝ դուռ-լուսամուտ՝ բարու դեմ
բացվող,
պահարան՝ լցված քաղցրավենիքով
և մոր մաղթանքով:
Եթե սղոցը ժպտում է դժնի,
կուզեի դառնալ ես ծիրանափող.
էլ ուրիշ ի՞նչ կերպ
պատմեի կիսատ հեքիաթներս ձեզ:
ԻՆՔՆԱՍՊԱՆ ՉԼԻՆԵԼ
Ամենավերջին տերև,
ծառի վրա մնալու
դալուկ տերևի շիկակարմիր կամք
և տենդահար ջանք՝ կեղևից կառչած:
Գոնե հնարավոր լիներ
որպես խաշամ ընկնել
սիրուն ոտքերի տակ
և կամ քշվել-կորչել
վիշապաձայն, զորեղ
փոթորիկի գրկում:
ԴՈՒ ԵԿԵԼ ԷԻՐ
Դու եկել էիր
առաջին ձյունին այն ցնծուն տարվա,
և երկինքն ի վար ծաղիկ էր տեղում:
Քանի տարի է՝
ինձ ծաղիկներն էլ թվում են փաթիլ:
Քեզանից հետո
ձյունը էլ չունի համբույրի համ-բույր:
Երբ դու գնացիր,
էլ չբացվեցին ծաղիկները, որ
ինձ ընծա պիտի տրվեին մի օր:
ԿՈՐԱԾ ՏՈՂ
Գիշերը տող կար շուրթերիս,
բայց քնով ընկա՝ քնեցի,
առավոտն ինձ քիմքս արթնացրեց՝
կուլ տված տողիս բառերի
համերի փունջն էր ախորժ՝
կծու էր, թթու էր ու տտիպ,
քաղցր էր ու համեղ դառնաղի:
Կուլ տված տողից չակերտը
ցատկել-կառչել է աչքիս տակ,
փակագծերը բոլորվել են պինդ
բերանիս շուրջը անժպիտ,
ստորակետը՝ մյուս նշանների հետ,
դեմքիս ամենուր է դաջվել,
իսկ վերջակետը շողոքորթ՝
ուզում է աչքս մտնել:
Կփրկվեմ, երևի, եթե
ննջեմ ու նիրհեմ մի թեթև՝
երազում որսամ, բերեմ ետ,
ու տողս հպվի շուրթերիս:
ԱՎԵԼՅԱՑ ՕՐ
Չթվագրված,
ինքն իր ետևից
գլխապատառ ընկած
ժամ ու ժամանակ:
Մոխրոտ, մոխրաթավալ:
Եվ սակայն դեռ ցոլցլում է կրկին
կրակներով կարմիր անցած մի կիրակի,
հետո՝ երկուշաբթի՝ աչքերի մեջ նարինջ,
չորեքշաբթի՝ գրկում շիվեր նորականաչ,
հետո ամպից պոկված հինգշաբթի
մի պերճ,
ծովի կապույտը խմած-արբած ուրբաթ
և մանուշակագույն շաբաթ սիրախոնջ:
Ես երազներից դեպի արթնություն
կես-կիսաքայլին՝
ապրում եմ արագ
ճերմակաճերմակ
իմ սիրաշաբթին:
ԲԱԲԵԼՈՆԻ ԺԱՄԱՆԱԿՈՎ
Երբ չեն հասկանում իմ լեզուն,
և տողս թպրտում է շնչահեղձ՝
թերի ու պռատ կարդացող
շլաչ ոմնի գորշանյութի մեջ,
որտեղ լույսն անջատել են
(միտք պարտք մնալու համար, երևի),-
սթափվում եմ հանկարծ
զարթուցիչիս զանգից՝
«Դուք գտնվում եք
ժամային ուրիշ գոտում.
Բաբելոնի ժամանակով
կա՛մ ուշ է արդեն,
կա՛մ էլ շուտ է դեռ»:
ԴՈՒ ԱՍՈՒՄ ԷԻՐ, ՈՐ ԵՍ ՆՄԱՆ ԵՄ ՄԵՐ ԱՅԲՈՒԲԵՆԻՆ
Դու ասում էիր,
որ ես նման եմ մեր այբուբենին՝
որ գեղեցիկ եմ ու մանրաքանդակ,
ինչպես Մաշտոցի տառերը նրբին,
որ ես գաղտնիքն եմ ու առեղծվածը,
ինչպես տառերը մեր՝ Աստծո ընծա,
և որ շնչիս մեջ մոգություն կա կեզ,
տառերը կապող հմայանքի պես:
Դու ասում էիր,
որ ես նման եմ մեր այբուբենին՝
և աչքերդ փակ ինձ գիտես կարծես,
և ամեն անգամ գյուտ եմ ցնծածես:
Դու ասում էիր,
որ ես նման եմ մեր այբուբենին,
այն օրերին, երբ
մեր այբուբենի տառերը երեք
եկել, գիրկընդխառն ինձ էին գտել,
և իմ անունը միմիայն ՍԵՐ էր:
Երբ ասում էիր,
որ ես նման եմ մեր այբուբենին,
չգիտեիր դեռ,
որ հետո ցավը կանցնի տառից տառ,
և այբուբենից իմ մեջ կհնչեն
անունդ կազմող տառերը հնչեղ:
ՆԱՅԻՐ ԻՆՁ, ՏՂԱՍ
Անցյալից մի հուշ
շնչահեղձ վազում,
ինձանից առաջ
իմ այսօրվա մեջ
սպասում է ինձ
և անգամ ձգվում
երկայնքով վաղվա.
հազարակեղև
արձանն եմ աղե:
Նայիր ինձ, տղաս.
աչքերիդ լույսից
հալչում է աղը,
և գլխապատառ՝
կորչում տեսիլը
դառնաչար ստվերի:
ՍԻՐԱԶԳԵՍՏ
Ինչ գեղեցիկ էր զգեստս անթափանց՝
քո երազաթել ու աստղանկար,
ինձ ոտքից գլուխ պարուրած ընծան:
Սակայն անզգույշ պատռեցի հանկարծ,
և ես մնացի անպաշտպան ու մերկ՝
հայացքների դեմ՝ անմաքուր ու մեղկ,
վրաս՝ մեր սիրո ծվենները լոկ:
reus erit
Մեղավոր եմ.
հիշողության
լուսամուտի զարդապակուն
դեռ հուսահատ զարնվում են
թիթեռնիկներ ծաղկաթևիկ.
շա՛տ եմ սիրում,
ոնց բաց թողնեմ:
Ուշ չէ գուցե,
գուցե դեռ ելք ու հնար կա՝
բանալ բոլոր փեղկերը գոց,
ազատ թողնել մեկիկ-մեկիկ
ինձ սիրելի
և ամեն ինչ,
և ամենքին: