Բազրիքին հենված նայում եմ ցած: Բարձր է կամուրջը: Ներքևում գետն է` աջ ու ձախ ափերը երիզող ճանապարհներով: Ափերին թփեր կան: Ավելի ճիշտ, դրանք ծառեր են, հեռվից են թփեր հիշեցնում:
Չնայած տունս կամրջին մոտ է, նախկինում հաճախ չեմ ոտքով անցել կամրջի երկայնքով, մանավանդ` բարձր բազրիքին հենված նայել ցած: Թերևս, բացառությամբ այն օրերի, երբ կամրջից որևէ մեկն իրեն ցած էր նետում: Փողոցից լսվող մարդկանց ձայներից, ազդանշաններից ու մեքենաների արգելակների աղմուկից հասկանում էի, որ մարդ է նետվել: Չէի վազում, բայց փութով գնում էի դեպի կամուրջը, հենվում էի բազրիքին` նայում ցած: Տեսնում էի ինքնասպանին ու նեղ արահետով արագ-արագ իջնում էի ներքև: Չգիտես ինչու, անպայման ուզում էի տեսնել նրան, նրա գունատ ու արյունոտ դեմքը: Չտեսնելը ինձ ճակատագրական էր թվում: Գուցե ճանաչում եմ նրան, գուցե ինչ-որ տեղ տեսել եմ նրա հայացքը, նրա մահվան գնացող հայացքը: Տեսել եմ ու ոչինչ չեմ հասկացել… Չեմ հասկացել ու չեմ կանխել…
Վիճակագրություն էի կազմել: Հաշվում էի: Չորս-հինգ տարվա ընթացքում` 67 հոգի… Տղամարդ, կին, նաև երեխա… Կանայք շատ էին: Ոմանք նետվում էին ճչալով, ոմանք` անձայն: Ոմանք մեռնում էին հենց օդում` գետին չհասած, սրտի պայթյունից, ոմանք ասֆալտին բախվելուց, նաև ջրում խեղդվելուց: Երեք դեպք եմ գրանցել, երբ կամրջից նետվելուց հետո ողջ են մնացել: Երկուսին բարձրացած քամու հոսանքն էր օգնել` այս ու այն կողմ ճոճելով և գետնին բախվելու արագությունը համեմատաբար մեղմելով: Երրորդը` ջրի խորը տեղում վայրէջք կատարելով, սարսափած, բայց առանց որևէ մեկի օգնության լողացել էր դեպի ափ, գրեթե ուշաթափ փռվելով գլաքարերի վրա: Չգիտեմ ինչու, միշտ սպասել եմ մինչև շտապ օգնության մեքենայի գալը: Օգնել եմ հանգուցյալին տեղափոխել պատգարակին, հպվել եմ նրա սառչող մարմնին, կարծես ցանկանալով վերջին հրաժեշտը տալ անծանոթ տառապյալին:
Այսօր կամրջի բազրիքին հենված նայում եմ ցած: Ոչ ոք չի նետվել: Մինչ կամրջին հասնելը, փողոցում, մայթի սյուներին փակցված գովազդի նույնանման պաստառներ տեսա: Չհասկացա՝ ինչ էին գովազդում, բայց գունագեղ ծաղկանախշերը գեղեցիկ էին: Հիմա նայում եմ ցած ու փողկապի մասին եմ մտածում, այն փողկապի, որ դու ինձ նվիրեցիր երկու տարի առաջ` ծննդյանս օրը: Ինչու փողկապ, չէ՞ որ դու գիտեիր, որ ես վաղուց չեմ կրում: Գուցե պաշտոնական հանդիպումների համա՞ր: Բայց չէ՞ որ ոչ մի պաշտոնական ընդունելության այլևս չեմ մասնակցում: Ուզում եմ հասկանալ, թե ինչու եմ մտածում այդ փողկապի մասին: Ազդանշանի ձայնից հայացքս կտրում եմ ձորից: Նայում եմ կամրջով աջ ու ձախ ընթացող մեքենաներին: Հայացքս նորից կանգ է առնում գովազդային պաստառներին: Շատ են: Բոլորի վրա նույն գունագեղ ծաղկանախշերով անհեթեթ, բայց գեղեցիկ պատկերն է:
Նորից շրջվում եմ դեպի ձորը: Բազրիքը բարձր է: Որոշակի ճիգ պիտի գործադրես մյուս կողմն անցնելու համար, որպեսզի վայելես ազատ անկման հաճույքը…
Բարձրացած թեթև քամուց օդում մի լաթի կտոր է ճախրում: Անհանգիստ ճակատս եմ շփում: Լաթի կտորը գույնզգույն է… Ճիշտ քո նվիրած փողկապի նման… Հա՛, նաև նման այս գովազդային պաստառի պատկերին: Ոչ թե նման, այլ ճիշտ նույնը: Ո՞վ է այս անհեթեթ գովազդի նկարիչը: Այս գունագեղ ծաղկանախշերը ի՞նքն է հորինել, ի՞նքն է մտահղացել, թե՞ նրան էլ ես նույն փողկապից դու նվիրել, ու նա թռցրել է, պարզապես կապկել է այդ նախշերը: Հը՞… Գուցե չափազանցնում եմ, գուցե նման է, բայց նույնը չէ:
Ճանկում եմ գովազդային պաստառից պոկված ու օդում ճախրող լաթի կտորը` այդ չարաբաստիկ ծաղկանախշ լաթի կտորը:
Ձեռքս վերջին անգամ սահում է սառը բազրիքի վրայով, ու շրջվում եմ դեպի տուն: Շտապում եմ, ուզում եմ շուտ հասնել տուն: Ուզում եմ համեմատել գովազդի ու փողկապի զարդանախշերը: Անպայման պիտի համեմատեմ: Սև, մետաղյա սառը բազրիքից հեռու եմ արդեն, հեռու եմ ձորից, վիճակագրությունից ու ամեն ինչից:
Ինձ հիմա մի բան է մտահոգում: Արդյո՞ք իմ փողկապի ու այս անհեթեթ գովազդի զարդանախշերը նույնն են…
Հագուստի պահարանն ամեն անգամ բացելիս աչքիս էր զարնում քո նվիրած այդ փողկապը: Ափսոսում էի դեն նետել, մի անբացատրելի զգացում ետ էր պահում ինձ: Ախր, տուփն էլ էր գեղեցիկ` նույն ծաղկանախշերը վրան:
Բայց հնարավո՞ր է, որ չգտնեմ փողկապը: Հը՞: Ախր ո՞նց, միշտ նույն տեղում եմ տեսել: Իսկ եթե արդեն դեն եմ նետել ու չեմ հիշո՞ւմ:
Արագացնում եմ քայլերս, վազում եմ…
ՏԵՍԱՐԱՆ ԲԱՐՁՈՒՆՔԻՑ / Վան ԱՐՅԱՆ
