(գրառումներ օրագրից)
(դեկտեմբեր)
Վաղն ամուսնանում եմ, արդեն` որերորդ անգամ, բայց չգիտեմ` ամուսնություննե՞րս եմ դժվար տանում, թե՞ բաժանումներս: Առաջին անգամ կամքս չհարցրին: Անչափահաս էի: Զարմացել էի նվերներից. նոր շորեր էին, «Magdolin» դիմաքսուք, «Oktava» դեզոդոր. բուրում էր զանգակածաղկի պես, նրա, որ գյուղի կանգառի կամրջի տակ էր, գետի մեջ՝ օրորուն, ու թեև երբևէ չէի հոտոտել պարանոցը, անգիր գիտեի բույրը` գունատ թանաքե…
Նա բռնել էր մատներս ու շոյում էր վստահ, իսկ մտքումս հեռավոր ծանոթի հեգնական բառերն էին. «Ականջդ կտրեցին, հա՞…»:
…Փախցրի ձեռքս, տարա ականջիս: Տաք էր… «Մատաղացու գառնուկի ականջը կտրած վանքի տակ տարան: Կամրջով զոռով տարան: Քաշում էին վզին կապած պարանից, հա՜ քաշում: Չէր գնում խեղճը: Փախա, առանց հետ նայելու փախա, որ իմ ճակատին էլ նրա արյունով խաչ չնկարեն: Ի՜նչ մեղկ էր մայում, երբ աղը բերանը դրին»:
Հետո ցախ էի ջարդում, գիրկս առած տանում նկուղում դարսելու, կրակ վառում ու քառասուն լիտրանոց շողշողուն կաթսան կրակին դնում. մասուրները անտառ էին պատմում` արջերի բարությունից, որջերից, իրենց մարմիններից դուրս սպրդած մասրեվարդերից, փշերից, որ այդպես էլ չհաղթեցին մատներին, ու հիմա մասուրները բլթբլթում են իրենց կարմիր կյանքը շիկացած կաթսայում: Հետո երեխան քայլել էր ուզում, բայց ոտքերը բաց էին, հետո նստում էի պատուհանի մոտ ու սպասում ձյանը, հետո` մանդարինին, որ Ամանոր բերի, հետն էլ նրան, ով մատներիս փոխարեն կարոտած սիրտս կշոյի… Բաժանվեցի, երբ հացամանում փշուրներ էին, ու երեխաս հաց էր ուզում…
(դեկտեմբեր)
Երկրորդ անգամ ամուսնացա հավատով. էլ չեմ բաժանվի: Շուրջս աղմուկը շատ էր, տեղս` նեղ: Իսկ իմ տարիքի ուրիշները ծիծաղներով անցնում էին պատուհանիս տակով: Ես ձեռքերս «հո անելով»՝ աղմկողների լվացքն էի փռում պարանին: Նրանք ինքնահաստատվում էին իմ խակության ու խոնարհության վրա: Մոռացել էի սանրի, շրթներկի ու բարձրակրունկների գոյությունը: Օրվա ավարտը հաշվարկ էր արածս տնային գործերով:
(հունվար)
Բաժանվեցի:
(դեկտեմբեր)
Հերթական անգամ ամուսնանալիս դիմեցի հին մի գրքից սերտած փոքրիկ կախարդության. Տարեմուտի գիշերը, 12-ի ղողանջների հետ շամպայնիս մեջ լցրեցի «չեմ բաժանվի» գրությամբ այրածս թղթի մոխիրն ու հավատով կուլ տվեցի: Չանցած մի ամիս` նորից բաժանվեցի: Հետո երեխաս ինձ մեկնեց բռում սեղմած մանրադրամն ու խնդրեց խանութից «պապա» գնել: Մեղադրեցի ինձ, կռվեցի հետս, մինչև նորից ամուսնացա: Իսկ սեփական տանիք չունեի: Ամեն ամուսնությունս մի ամիս էր տևում:
Մինչև հասցնում էի սովորել, բաժանվում էինք: Ճանաչելու մասին խոսք չկար: Բարեկամ մեկն ասաց, որ մի օր կհոգնեմ, էլ չեմ ուզի ամուսնանալ, օտար կդառնա անգամ նրա քայլերի ձայնը, կզայրանամ, երբ դատարկեմ մոխրամանը, կհերիքեմ ինձ: Տխրեցի: Հերքեցի: Ու նորից ամուսնացա…
…դեկտեմբեր…
հունվար…
դեկտեմբեր…
հունվար… հունվար…
Միակը չեմ` համոզում էի ինձ ամեն բաժանումիս, շատերն են գնում:
Ոմանք ետ չեն գալիս: Նոր ընտանիք են կազմում օտարության մեջ, փոխվում, մոռանում: Տարագրի բախտ է` հայի բախտ:
(դեկտեմբեր)
Ամուսնացա նորից:
Ավարտվել է երկխոսությունը: Անզորի մենախոսություն եմ:
(հունվար)
Այս բաժանումս այլ է, նախորդներից տարբեր, հրաժեշտից չէ, որ լացում եմ: Հեռացող քայլերից հետո աստիճաններին հերթական անգամ ջուր շաղ տալիս պոռթկում եմ ու տուն վազում: Փութկոտ հավաքում եմ նրա բոլոր իրերը, անգամ հողաթափերը, որ դեռ ջերմ են, խցկում ճամպրուկի մեջ: Դատարկում եմ մոխրամանը, որ տարիներ շարունակ օրերով թողնում էի սեղանին, ու որում կյանքս է ծխած, ջնջում եմ բոլոր հետքերը ամուսնության և բաժանումի…
Օդում թթվածինը զանգակածաղկի բույրն ունի…
Անմեղ գառնուկին քաշելով էին տանում, ականջն արյուն էր:
(դեկտեմբեր)
Հիշեցի. վաղը նորից եմ ամուսնանում, թեկուզ մանդարինի հոտը սովորական է դարձել, ձյունն էլ անպատեհ ուշանում է:
