Վան ԱՐՅԱՆ

 

ԿԱՅԱՐԱՆ

Երբ թեթև անձրևից հետո

արևը հայտնվում է արևմուտքում,

և նարնջագույն է դառնում հորիզոնը,

և երբ ժամը 6-ին մոտ

դու գնում ես կայարան՝

տեսնելու դեպի հեռուն ձգվող

մետաղյա, փայլուն ու ներդաշնակ

թելերից հյուսված գոբելենը,

դու հանդիպում ես մի անծանոթ կնոջ,

ով քեզ ժպտում է առաջին ու վերջին անգամ:

Այդ ժամանակ թպրտում է սիրտդ,

սեղմվում է կոկորդդ,

և դու արցունքն աչքերիդ

ճանապարհում ես նրան:

Եվ հետո սկսում ես սիրել կայարանը,

որը նորից մի հույս է ծնում

ազատվելու և փախչելու այստեղից,

և գտնելու նրանցից գոնե մեկին,

ում երբևէ ճանապարհել ու կորցրել ես դու:

 

ԲԱԺԱՆՈՒՄ

Ջրերը լքում են ավազը,

և դատարկ, խորը պատերի մեջ

մնում է նրանց թաց արձագանքը:

Տերևները թափվում են ծառերից,

և փողոց մաքրողը դժգոհությամբ հավաքում

և ջանասիրաբար վառում է նրանց:

Մշուշը խցկվում է դատարկ այգիները

և խառնվում է վառվող տերևների ծխին:

Եվ այս բոլորից այն կողմ

անորոշ շրջագծերով պատկերներ կան,

որ անհանգիստ աջ ու ձախ են ընթանում

անասելի թույլ ժխորի ուղեկցությամբ:

Եվ կարելի է շարունակել այս բոլորը,

բայց քո հայացքը կանգ չի առնում

մի որոշակի կետի վրա,

և դու չես կարող վաղը հիշել

գոնե մի պատկեր այստեղից,

որովհետև շուտով գալու է անձրևը,

և ամեն ինչ մնալու է

անթափանց խոնավ վարագույրի ետևում:

 

ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ

Երբ վերջանում է ամառը,

և երբ նվազում է ջերմությունն արևի,

խաղաղվում է քո հոգին,

և դատարկվում ու լքվում է քաղաքը:

Դու նստում ես սրճարանում

և ուզում ես մոռանալ ամեն ինչ:

Բարևում ես, ժպտում ես բոլորին

և ասում ես, որ լավ անցկացրիր ամառը,

որ ոչինչ էլ չի պատահել,

որ ամեն ինչ կարգին է:

Հետո դանդաղ քայլում ես

դեռ չսառած լճակի ափերին

և ունկնդրում ես երգը,

որ ամեն ինչ տակնուվրա է անում:

Այդ անձայն ու խաղաղ երեկոներին

դու նստում ես պատշգամբում,

փաթաթվում ես մի տաք, փափուկ

ու մեծ գլխաշորի մեջ,

որ հավանաբար մայրդ է գործել,

և հանդարտ նայում ես

«Պետապի» թրթռացող  ազդագրերին:

(Կարելի՞ է արդյոք    ապահովագրել սերը):

Եվ հետո դու մտնում ես տուն,

իջեցնում ես պատուհանի վարագույրները

և ծվարում ես հարմարավետ բազկաթոռի վրա՝

տաք ջեռուցիչի մոտ:

Այդ աշնանային խաղաղ երեկոներին

դու էլ չես որոնում սերը

և էլ չես ուզում կորցնել ոչինչ:

 

ԼՌՈՒԹՅՈՒՆ

Լուռ են տափաստանները,

և պատասխանի փոխարեն

ինչ-որ տեղ հավաքված մշուշը

հանգիստ տարածվում է ամենուր:

Դաշտերի վրա մի ձի

մազերն է թափահարում

և սահում է դանդաղ

մոխրագույն բնապատկերի վրայով:

Թփերի մեջ սերն է հիշվում,

որովհետև ծաղիկները նորից

հպվում են արյունոտ խոտերին

և խոնարհվում թափված տերևների վրա:

Իսկ որտեղ է արևը,

և որտեղ է սերը քո:

Լուռ են տափաստանները,

և պատասխանի փոխարեն

ինչ-որ տեղ սեղմված մշուշը

դանդաղ կլանում է հովիտը:

 

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅՈՒՆ

Դու գնում ես բնության մեջ թափառելու

և բանաստեղծություններ որոնելու:

Չորացած թփեր կան այնտեղ

և դեռ չծաղկած ծառեր:

Հեռվում մի լիճ է երևում,

դեռևս անհրապույր ու սառած:

Դաշտերի ամայության մեջ

ձիեր են թափառում խոտ գտնելու հույսով:

– Դեռևս գարունը գարնան նման չէ,

և գույներ էլ չկան կարգին:

Չկա երաժշտություն,

և գրելու բան էլ չկա թերևս,- մտածում ես դու:

Հետո նայում ես հեռացող արևին,

ուղղում ես քամուց խառնված մազերդ

և սուլում ես մի հին երգ:

(Բանաստեղծները սիրում են մոռացվող երգերը):

Իսկ վերջում դու մի փուշ ես պոկում

չորացած մասրենուց,

դնում ես ատամներիդ տակ

և գնում ես դեպի անխուսափելի քաղաքը: