ՄԻԱՍՆԱԿԱՆ / ­Պեր­ճու­հի ԱՎԵՏԵԱՆ

Ա­ռա­ւօ­տեան ա­ռօ­րեայ սո­վո­րու­թեան հետ­քե­րով կը միաց­նեմ հե­ռա­տե­սի­լը ու ձեռքս կ’եր­կա­րեմ բջի­ջա­յին հե­ռա­խօ­սին. ա­րո­ւես­տա­գի­տու­թեան զոհն ենք թէ՞ հե­տե­ւոր­դը, դա­րու մար­տահ­րա­ւէրն է, պէտք է ի­մա­նալ ար­դի նո­ւա­ճում­նե­րուն սահ­ման­ներն ու օգ­տա­գոր­ծե­լու հմտու­թիւ­նը… Եր­կու պաս­տառ­ներն ալ կը պլպլան ջա­նա­սէր ա­շա­կեր­տի նման պա­տաս­խա­նե­լով պա­տո­ւի­րա­տո­ւի թե­թեւ հպում­նե­րուն: ­Հե­ռա­խօ­սի փոքր պաս­տա­ռին վրայ 27 ­Սեպ­տեմ­բեր 2020 թո­ւա­կանն է, պա­տու­հա­նի սահ­ման­նե­րուն մէջ կաս-կա­պոյտ, պայ­ծառ եր­կին­քը, ծա­ռին վրայ ճռո­ւո­ղող ճնճղուկ­նե­րը, ո­րոնց բուռ մը հաց նե­տե­լու տրո­ւած ան­գիր խոս­տու­մը յի­շե­լով, կը շրջո­ւիմ… նա­յո­ւածքս կ’իյ­նայ մեծ պաս­տա­ռին, աչ­քերս չռած կը դի­տեմ հե­ռար­ձա­կո­ւած պատ­կեր­նե­րը: ­Տան ծա­կած պատ, թա­փած քա­րի կտոր­տանք­նե­րու կոյտ. շատ ծա­նօթ պատ­կեր… ­Յի­շո­ղու­թեանս մէջ կը վե­րա­կեն­դա­նա­նայ 3 ­Հոկ­տեմ­բեր 2013 ­Կի­րա­կին, ա­ռաս­տա­ղէն վար թա­փո­ւող քա­րե­րը, հոն խրո­ւած հրա­սան­դը, քա­րա­կոյ­տով լե­ցուն մեր նստա­սե­նեա­կը, քրոջս փոք­րիկ­նե­րուն ճիչն ու լա­ցը: Այդ օր մենք մեր օ­ճա­խը լքե­ցինք: ­Պաս­տա­ռին վրայ վա­զող գի­րե­րը կը բա­ցա­յայ­տեն. Ար­ցա­խի ամ­բողջ սահ­մա­նի եր­կայն­քին յար­ձա­կում: Եւ յար­ձա­կու­մը նոյն ձե­ռագ­րով, թրքա­վա­յել… միայն ա­հա­բե­կիչ թուր­քերն են, որ խա­ղաղ բնակ­չու­թիւ­նը կը թի­րա­խա­ւո­րեն, գո­ղի նման կը սպրդին, ան­կող­նին մէջ խա­ղաղ քնա­ցած սպան կը գլխա­տեն, տա­րի­քա­ւոր մար­դիկ ու ե­րե­խա­ներ կը սպան­նեն: ­Նոյն ձե­ռա­գիրն էր ­Տէր-­Զօ­րի ­Նա­հա­տա­կաց ­Սուրբ Ե­կե­ղե­ցին ու ­Մար­կա­տէի ­Մա­տու­ռը պայ­թեց­նող, ան­շի­րիմ նա­հա­տակ­նե­րու յի­շա­տա­կը ո­րե­րորդ ան­գամ պղծող: ­Սա­ռած կանգ­նած եմ հե­ռա­տե­սի­լի դի­մաց, Ար­ցա­խի նա­խա­գա­հը իր հան­դարտ ժպի­տով կը բա­ցատ­րէ «Սա միւս պա­տե­րազմ­նե­րուն նման չէ, մա­հու-կե­նաց պա­տե­րազմ է…»: Վ­ճա­ռա­կա­նու­թիւն եւ ինք­նավս­տա­հու­թիւն կայ ա­նոր ձայ­նին մէջ: ­Պա­տե­րազմ… Ես կ’ա­տեմ պա­տե­րազ­նե­րը ու զա­նոնք սար­քող­նե­րը, վստահ եմ բո­լոր խա­ղա­ղա­սէր մար­դիկ նոյն տրա­մա­բա­նու­թիւ­նը ու­նին, սա­կայն այլ բան է երբ կը պար­տադ­րեն ինք­նա­պաշտ­պա­նու­թեան հա­մար պա-տե-րազ-միլ: ­Պաս­տա­ռին վրայ պա­տե­րազ­մա­կան ի­րա­վի­ճակն է, հե­ռա­տե­սի­լի բո­լոր կա­յան­նե­րը յա­ջոր­դա­կան հե­ռար­ձա­կում­նե­րով թո­ղար­կում­ներ կը սփռեն: Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի շտապ նիստ ու… ի զար­մանս, ի­րար գզգզող, ի­րար սխալ­նե­րը խո­շո­րա­ցոյ­ցի տակ առ­նող հայ­կա­կան, կռո­ւա­զան բնա­ւո­րու­թեամբ մեր խորհր­դա­րա­նի մե­ծա­յարգ ան­դամ­նե­րը, ի­րար հան­դէպ ու­նե­ցած լա­րո­ւա­ծու­թիւ­նը մէկ կողմ դրած (դժուար է ը­սել մոռ­ցած) միաս­նա­կան են թշնա­միի դէմ: ­Փառք Աս­տու­ծոյ։ Ա­կա­մայ կը մտա­ծեմ, ար­դեօ՞ք միաս­նա­կան ըլ­լա­լու հա­մար մե­զի ապ­տակ­ներ պէտք են: Ու լու­րեր, լու­րեր, լու­րեր… ես կ’ա­տեմ բո­լոր պա­տե­րազմ­նե­րը: ­Կա­մա­ւոր խում­բեր ե­տին թո­ղած ըն­տա­նիք, աշ­խա­տանք հայ­րենի­քի հո­ղը պաշտ­պա­նե­լու կը փու­թան փաս­տե­լով գրո­ւած այս տո­ղե­րը:
«­Միայն ­Հա­յաս­տա­նի մէջ հայ­րե­նի­քէն դուրս գտնո­ւող մար­դիկ օր­հա­սա­կան ժա­մին կը փու­թան եր­կիր, հայ­րե­նի հո­ղը պաշտ­պա­նե­լու»։
Ա­յո՛, միայն ­Հա­յաս­տա­նի մէջ դպրո­ցա­կան տղաք ու աղ­ջիկ­ներ զա­նա­զան տու­փեր զե­տե­ղած մայ­թե­րու վրայ սնունդ, ծխա­խոտ, քաղց­րավե­նիք կը հա­ւա­քեն ճա­կատ ու­ղար­կե­լու. փոք­րիկ­ներ, պա­տա­նի­ներ ջա­նա­սի­րա­բար ա­նիւ­ներ կը հա­ւա­քեն ռազ­մա­ճա­կա­տի հա­մար: ­Մար­դիկ ա­րիւ­նա­բա­նա­կան կեդ­րո­նի դի­մաց կը խռնո­ւին վի­րա­ւոր զի­նո­ւո­րին ա­րիւն մա­տա­կա­րա­րե­լու:
Աշ­խար­հի ամ­բար­տա­ւան մե­ծե­րը կրա­կի շտապ դա­դա­րեց­ման եւ զգաստ մնա­լու խոր­հուրդ կու տան, հա­ւա­սար նժա­րի վրայ պա­հե­լով յար­ձա­կող, բնաջն­ջո­ղի ա­խոր­ժակ ու­նե­ցող կող­մը եւ պաշտ­պա­նո­ւող, ոս­կի տղաք զոհ տո­ւող կող­մը: ­Մինչ ցե­ղաս­պան թուր­քը կը շա­րու­նա­կէ յո­խոր­տալ:
­Հե­ռա­խօ­սիս զան­գը, պաս­տա­ռին՝ ար­տերկ­րէն բա­րե­կա­մի մը ա­նու­նը:
«­Սու­րիա­յի պա­տե­րազ­մէն խոյս տո­ւիր, հի­մա ուր պի­տի եր­թաս» կէս կա­տակ, կէս շի­տակ կը հարց­նէ:
«Ոչ մէկ տեղ, հոս իմ հայ­րե­նիքս է…» կը պատաս­խա­նեմ ու ինք­նավս­տահ քայ­լե­րով կ’անց­նիմ խո­հա­նոց կա­տա­րե­լու ա­ռա­ւօ­տեան պարտքս:
­Բուռ մը հա­ցի կտոր­տանք­ներ ճնճղուկ­նե­րուն, ա­ղօթք մեր քաջ զի­նո­ւոր­նե­րուն հա­մար, թող ա­նոնց բա­զուկ­նե­րը ա­մուր մնան, թող ա­պա­հով ծա­ռա­յեն:
Իսկ զո­հո­ւող­նե­րը՝ սիրտս կը մղկտայ (ին­չո՞ւ զո­հեր, բաւ չէ, ­Տէր Աս­տո­ւած)… ­Զո­հո­ւող­նե­րը հայ­րե­նի­քի պար­ծանքն են, մեր ան­մահ հե­րոս­նե­րը, հպարտ ենք ձեզ­մով ու յաղ­թե­լու ենք յոյ­սով, հա­ւատ­քով ու միաս­նա­կան ան­սահ­ման սի­րով:

One thought on “ՄԻԱՍՆԱԿԱՆ / ­Պեր­ճու­հի ԱՎԵՏԵԱՆ

  1. Սիրելի Պերճուհի, բոլորիս ուղեղների գալարներում այս մտքերն են, բայց քո խոսքը գազանի ճիրաններից դեռ նոր միայն փրկվածի ճիչ է…

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։