Այսօր 2022 թվականի հունիսի ինն է, հինգշաբթի, տաք ու արևաշաղ կեսօր մեր քաղաքում։ Բնակիչներն արդեն ամառացել են, մանավանդ՝ կանայք ու ծաղկուն աղջիկները, որոնք այժմ ինձ հետ խոսում են ամբողջ սառնամանիք ձմռան և անձրևոտ գարնան հագուստ-կապուստից թեթևացած իրենց հմայիչ էգականությամբ։ Ես Գաբրիելն եմ։ Խնդրում եմ, չշփոթեք ինձ ստորհոգի Գաբո քահանայի հետ, որևէ քահանայի կամ գեներալի, ես […]
Չնայած տեղի ունեցած ազգային ահավոր ողբերգությանն ու մեր ժողովրդի գլխին կրկին գահավիժած քաղաքական վայրիվերումների այս ցավալի անորոշությանը, ինչն, անշուշտ, չափից դուրս տհաճ ու չթուլացող լարվածության մեջ է պահում բոլորիս, այնուամենայնիվ, պիտի ասեմ, որ, ի պատիվ մեզ, բնավ էլ չհուսալքվեցինք…Ստեղծված անելանելի իրավիճակը, բնականաբար, չէր կարող չազդել նաև գրական կյանքի վրա, սակայն հայն առանց գրի՞… Էլի գրվեց […]
2022 թվականն այնքան էլ բարի և ուրախ զգացողություններ չի թողել հոգուս մեջ, դժբախտաբար։ Մեր երկրի լարված ու անհանգստություններով լի իրավիճակը, մեր ոխերիմ հարևանների պարբերական հարձակումները և սահմանների խախտումները, առավել ևս՝ ներխուժումը մեր ինքնիշխան երկրի տարածք, մեր բազմաթիվ զինվորների, այդ թվում և կանանց նահատակությունը, Արցախի շրջափակումը, գազազրկումն ու Հայաստանի հետ միա՛կ ճանապարհի՝ Լաչինի միջանցքի փակումը, և […]
«Ախտորոշում» բառն արդեն իսկ խոսում է հիվանդի մասին. երկիրս հիվանդ է: Երբեմն թվում է՝ անբուժելի… Ուրեմն՝ հիվանդ ենք մենք. բոլորս ենք հիվանդ, հատկապես նրանք, ովքեր իրենց առավել քան առողջ են համարում: Գուցե նրանից է, որ ապրում են՝ ուտում են, խմում… Էլ ինչ է պետք, Շո՛ւռա, երջանիկ լինելու համար…Հենց այսպես էլ ապրում ենք՝ ապրելու իմիտացիա անելով, […]
Տարվա գնահատականը թողնելով ամեն քայլափոխի, հնարավոր ու անհնար բոլոր հարթակներում մտքի անկրկնելի «գոհարներով» ինքնահաստատվել փորձող, հասարակության տարբեր շերտերում բոլոր ժամանակներում առկա, իսկը Շուկշինի «Շշպռեց» պատմվածքի հերոս դեմագոգ բանսարկու Գլեբի կրկնօրինակներին՝ Հովհաննես Թումանյանի մի հոդվածի սոսկ վերնագիրն եմ ցանկանում հուշել՝ հույսով, որ մի քանի րոպեով կիջնեն ամենագետի իրենց բարձունքից և կկարդան «Հայկական հարցն ու իր լուծումը» […]
Մառախուղ էր՝ թանձր նստած քաղաքին վրայ:Մօտեցայ պատուհանին.–Բարի լոյս, բարի առաւօտ,-կտցահարեց թռչնիկը լուացքի լարին վրայ թառած, յիշեցնելով որ հացի ժամն է:Բուռ մը հացի կտորտանքներ նետեցի, խումբ մը թռչնիկներ չես գիտեր ուրկէ հաւաքուեցան նախաճաշելու… ամէնօրեայ պատկեր, մօրս յիշատակը թարմացնող:2022 տարին թաւալեցաւ, ուրախ, տխուր մանաւանդ յուսախաբութեան պահերով, հաշւուած օրեր, ու կը ժամանէ Նոր տարին…Ի՞նչ է տարբերութիւնը հինին և […]
Միշտ համոզված եմ եղել, որ ժամանակը հենց հավերժություն է, որ այն, որպես մի կատաղի գետ, հոսում է առողջ և զվարթ… բայց ահա, ժամանակը, այդ ամեհի հավերժությունը, ձեռք է բերել մարդկային հատկանիշներ… նա ծերացել է, դարձել մի զառամ, ցնդած ծերուկ, որը հոգածության կարիք ունի: Եվ նրա միակ հարազատը մենք ենք: Իսկ նա չի ընդունում մեզ, չի […]
Անցած տարեվերջին բոլորս թաքուն հույս ունեինք, որ այս տարին ավելի բարենպաստ կլինի մեր ազգի և պետության համար: Սակայն այս տարին ևս լի էր կանխատեսելի և անկանխատեսելի փորձություններով. պատերազմ, հարյուրավոր զոհեր, տարածքների կորուստ Սյունիքում: Վերջին օրերին էլ թուրքերը «բնապահպանների» անվան տակ թաքնված ազգայնականների հրոսակախմբով փակեցին Լաչինի միջանցքը, հումանիտար աղետի վտանգի տակ դնելով Արցախի բնակչությանը:Առանձնակի գիտելիքներ պետք […]
Դու էլ եկար ու գնում ես, 2022 թվակա՛ն:Ի՞նչ ժառանգեցիր, ի՞նչ թողեցիր… կորուստներ ունեցար քո նախորդի պես, շռայլեցիր մեր համբերությունը, և նույն հենակը մնաց մեզ, մի կերպ ոտքի վրա մնալու հենակը՝ հույսը: Քո շռայլ խրախճանքները, ինքնասեր ու ամբարտավան պահվածքը, ժողովրդին խաբելու վարպետությունը, հավասարների մեջ անհավասար, ուժեղների մեջ թույլ լինելու տափուկ վիճակդ ողորմելի էր: Միակ թողածդ դասն […]
2022 թվականի բազում հիվանդությունների, անառողջությունների, ցավերի բազմությունից մատս դրել եմ իմ և շատերի կարծիքով ամենածանր դեպքերից մեկի՝ սերիալային մղձավանջի վրա: Ցավոք, դեռ հայտնի չէ, թե որքան ժամանակ. այդ հիվանդությունն առաջանում է, դրա նորանոր հանգույցներ, նորանոր օջախներ են բացվում ամեն օր: Դեռ երեկ ականատես եղա նոր՝ «Սյուրպրիզ» «հումորային սերիալին» (իսկական Ամանորի «սյուրպրիզ»), որը, իհարկե, ոչնչով չպետք […]
Առաջ Նոր տարին միշտ ուշ էր գալիս մեր տուն: Ուշ էր գալիս հայկական ազգային բանակի շատ սպաների տները: Մենք Սպարապետի՝ Վազգեն Սարգսյանի գլխավորությամբ նախ բարձրանում էինք Եռաբլուր, ուղիղ կեսգիշերին շնորհավորում էինք Արցախը ազատագրած, մեր ժողովրդին ազգային հպարտություն ու արժանապատվություն շնորհած հայազգի Մոնթե Մելքոնյանի, եզդի Թեմուրե Զեյդինովի, ուկրաինացի Վոլոդիմիր Գլոբայի, թուրքմեն Կուրբանմուրադ Նեպեսովի, Ալեքսանդր Թամանյանի թոռան՝ […]
Ի՞նչ եղավ քեզ, երկի՛րս, սիրո՛ւնս, հարազա՛տս… Հազարամյակներ ապրած, գոյության ճամփեքին անհամար կռիվներ տված, կորցրած-ձեռք բերած՝ հիմա ծռվել-կծկվել-վհատ նստել ես, սպասում ես…Ինչի՞ն ես սպասում, ո՞ւմ… Մենա՛կս, էկզիստենցիալի՛ստս, որ միշտ սայրի բերանով ես գնացել-եկել, միշտ՝ անկման սահմանով, վիհի եզրով. քո ազգային խաղն էլ քո էկզիստենցիալ գոյության խորհրդանիշն է ասես՝ օդի մեջ ձգած երերուն լարի վրայով, ձեռքերդ […]
2022 անցնող տարին մտահոգվելու մեծ չափաբաժին ուներ: Թշնամին դեռ իր դրոշները ծածանում է մեր սահմաններից ներս ու պահանջում առայժմ Սյունիքը՝ դաժանորեն շրջափակելով Արցախը: Ունեցանք նոր զոհեր, ուրեմն՝ նոր կսկիծներ: Անցնող տարվա լուսավոր պահը կապվում է Խաչատուր Աբովյանի՝ մեծ լուսավորչի անունը կրող մանկավարժական մայր բուհի 100-ամյակի բազմաթիվ հետաքրքիր միջոցառումների հետ, որի ընթացքում կառավարական մակարդակով և մեծ […]
Ցավանախշ, ցավամռունչ, դարահեծ, դարադավ, ազատատենչ ի՛մ ժողովուրդ, ի սփյուռս հայություն, ի՛մ բյուրավոր նահատակ լույս մարտիկներ՝ խոցված դրսից ու ներսից, կարկտահար՝ վայրենաբարո բորենիներից, հայրենյաց եզերքներում մասունքված ի՛մ հայրենապահներ՝ դավվա՜ծ-նշխարված, ի՛մ շրջափակված լեռնամռունչ հայրենակիցներ, ի՛մ մամիկներ-պապիկներ, Հայրենիքի ազատությանը, պայքարին հարսնացած ի՛մ պարմանուհիներ, որդեկարո՛տ իմ սրբասուրբ մայրեր, զարկված ու զրկված ի՛մ լեռնաստաններ, ի՛մ սրբատեղիներ՝ պղծված, բայց աստվածադղորդ, ձայնարկու […]
Եվս մի օր, և 2023 թվականը կթակի մեր դռները: Ի՞նչ զգացողություններով, ի՞նչ մտքերով ու ապրումներով ենք դիմավորելու, ի՞նչ ենք ասելու ինքներս մեզ և մեր ժողովրդին՝ Հայաստանում, Արցախում և Սփյուռքում: Այս մտորումներով ակամայից թերթում էի գրասեղանիս վրայի արխիվային թղթերը, ու հանկարծ աչքս ընկավ մեր մեծերից մեկի՝ Արշակ Չոպանյանի ուղիղ մեկ դար առաջ՝ 1922-ին, Փարիզից Եգիպտոս Միքայել […]
Դեկտեմբերի 23-ին տեղի ունեցավ ՀԳՄ նախագահության և վարչության համատեղ նիստ։ ՀԳՄ նախագահ Էդ. Միլիտոնյանը նախ ներկայացրեց անցնող տարվա ընթացքում կյանքին հրաժեշտ տված գրողների միության անդամների ցանկը, որոնց հիշատակը ներկաները հարգեցին հոտնկայս, մեկ րոպե լռությամբ, ապա անդրադարձավ ներկա քաղաքական բարդ իրավիճակում Հայաստանի ու Արցախի գրողների միությունների ղեկավարության մշտական կապին ու համագործակցությանը: Նա հանգամանորեն ներկայացրեց 2022 թ. […]
Նոր տարին նոր ժամանակի ներկայություն է։ Այն վայրկյան առ վայրկյան գալիս է ու մեզ առնում իր մեջ։ Բայց նրա գալը մեզանով է պայմանավորված, քանի որ վայրկյաններին կյանքի կոչողը մենք ենք, նրանցով տարի ստեղծողը մենք ենք, նաև բարու և լավի, հույսի (երբեմն՝ դառնության) ներարկողն ենք։Ժամանակ արարողը։Ու Նոր տարին մեր քայլերով է գալիս, հեքիաթից դուրս, որովհետև երկնքից […]
ԳԹ – Պարոն Միլիտոնյան, ինչպե՞ս կամփոփեք տարին:Էդվարդ Միլիտոնյան – Երբ ասում ենք ամփոփել, շատ դժվար կացության առջև եմ կանգնում, որովհետև 2022 թ.-ին իրագործվել են բազմաթիվ ծրագրեր, որոնք վերաբերում են ներհայաստանյան, Սփյուռքի, Արցախի, ինչպես նաև միջազգային գրական առնչություններին, հրատարակչական ասպարեզի գործունեությանը: Արցախի ԳՄ-ի և մեր համատեղ աշխատանքը ամենօրյա է. տարվա ընթացքում կազմակերպվել են հանդիպումներ արցախցի գրողների, […]
2022 թվականը 2020-ի նոյեմբերի 9-ից սկսված և մինչև այս տողերը գրելուս պահը 24/7 ռեժիմով ընթացող բացահայտում-ախտորոշումների շարունակությունն է: Երբ բարեկամը վերածվում է չարակամի, դաշնակիցը՝ հակառակորդի, երբ քաղաքիդ կենտրոնում բարիկադ է բարձրանում, երբ քաղաքական գործիչ կամ վերլուծաբան խոսում է, իսկ դու մտածում ես՝ իրո՞ք քո երկրի քաղաքացին է ու քո երկրի շահն է պաշտպանում… Երբ օրից […]
Լյուդվիգ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԲան. գիտ. դոկտոր Եղիշե Չարենցը հայ նորագույն մանկապատանեկան գրականության ակունքներում Եղիշե Չարենցի մանկապատանեկան ստեղծագործությունների և հայ մանկապատանեկան գրականության զարգացման գործում նրա մեծ դերի մասին մեր գրականագիտության մեջ գնահատանքի խոսք համարյա չի ասվել, և եղածն էլ թռուցիկ հիշատակումներից այն կողմ չի անցել: Նույնիսկ նրա կյանքին ու ստեղծագործական ճանապարհին հատորյակներ նվիրած գրականագետները (Սուրեն Աղաբաբյան, Հրանտ Թամրազյան, […]
