Աիդա ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

Մնացողների երկիր

Երևի թե պետք էր իմանալ, թե որտեղ կարելի է

գտնել քեզ, երբ կորցրել ես ամեն ինչ:

Թե ինչպես է պետք շարունակել

ամենաորոշիչ վերջակետից հետո:

Մտածում եմ, որ եթե լինեմ մետրոյի վագոնում,

ապա մտքերիս ձայնը չեմ լսի:

Ցանկանում եմ տեղավորվել թանգարանների տոմսերի արանքում,

որ պահում եմ շաքարաթելի էջանշանով նոթատետրի մեջ:

Դիտում ես, կարդում ու լսում բոլոր նկարները,

բանաստեղծություններն ու երգերը «Անվերնագիր» վերնագրով,

օրացույցի բոլոր թվերի մեջ տեսնում մեկը

և հիշում ամեն փոքր բան՝

սկսած ձեռագործ սվիտերի դուրս եկած մի թելից,

որ փոքր հասակում քաշել էիր:

Նավի անկանոն շարժումների և աչքը թարթելու արագության պես

կարդալ գրողների այն գրքերը,

որոնք հայտնի չեն այնքան, որքան մի քանիսը,

որոնց վերնագրերը յուրաքանչյուր մարդ

կյանքում գոնե մեկ անգամ տված կլինի,

կարդալ՝ գտնելու համար պատասխանը հարցի,

բայց մտածել, որ պատասխանը չկարդացած գրքերում է:

Բոլոր գրքերում, որ դեռ չես կարդացել:

Եվ բոլոր գրքերում, որ այդպես էլ չես կարդալու:

Հերթով հաշվում եմ նռան հատիկները՝

կասկածի տակ դնելով թվերը նաև:

Փողոցներում տեսանելի են քամուց սառած

բազմաթիվ ձեռքեր, որ չեն կարողանում թերթել

այս երկար ու բարակ էջը:

Մոր ուսերը շարժվում են

գնացքի ռելսերի մոտ գտնվող տան նման,

որդու վերջին նամակը դողում է ձեռքերի մեջ,

ինչպես կրակի վրա պահած թելը,

և չեմ հասկանում, թե ինչպես կարելի է

մահանալ փոքր առ փոքր, օրը մի քանի անգամ,

բայց ի վերջո ողջ մնալ:

Մնալ այն օրերի մեջ, որտեղ երազն ուղղակի երազ էր

և ոչ բացատրություն գտնելու հնարավոր տարբերակ:

***

Վերադարձողները գալիս են բոլոր

գնացածների անունից:

Շուտով ձյուն կգա: