Նէ-ին
***
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես:
Մենք հազար տարի նույն դասարանում էինք սովորել, բայց միմյանց չէինք նկատել: Չնայած մատյանում մեր ազգանուններն իրար էին հաջորդում: Դա եղավ պատճառը, որ մի անգամ դասերից հետո միասին հերթապահենք: Ես թաց լաթով գրատախտակն էի սրբում, դու հատակն էիր ավլում: Պատահաբար շրջվեցի, ու քանի որ կռացած էիր, շրջազգեստիդ բացվածքից տեսա վարդի կոկոնի չափ փոքրիկ ծիծիկներդ: Դու զգացիր իմ հայացքը, ուղղվեցիր ու շիկնեցիր: Ես էլ շիկնեցի: Մենք միմյանց աչքերի մեջ նայեցինք: Միայն մի ակնթարթ:
Հիշո՞ւմ ես:
Հերթապահությունից հետո խնդրեցիր, որ քեզ տուն ուղեկցեմ ու դիտմամբ ամենաերկար ճանապարհն ընտրեցիր: Բայց թեկուզ աշխարհի ամենաերկար ճանապարհն ընտրեիր, ձեր շենքը Վարուժանի անվան դպրոցին շատ մոտ էր:
Հրաժեշտի պահին ասացիր.
– Վաղը դասի կգաս, չէ՞:
– Իհարկե՛,- ասացի:
Հասար շքամուտք, շրջվեցիր.
– Տե՛ս, չուշանաս:
– Չեմ ուշանա,- խոստացա…
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես:
***
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես:
Հաջորդ օր ես չթեյեցի էլ, շատ շուտ դպրոց հասա, բայց դու արդեն եկել, չգիտեմ Աստղիկին ինչ էիր ասել, նրա հետ տեղերը փոխել, տեղավորվել էիր իմ նստարանին:
Առաջին դասը հայ գրականություն էր, ուսուցիչը՝ մեր դասղեկը ընկեր Դեղձանիկն էր: Նա մտավ դասարան, տեղափոխությունը նկատեց, ոչինչ չասաց:
Հիշո՞ւմ ես:
Մենք վախենում էինք մեզ մատնել, ձևացնում էինք, որ միմյանց սրտերի տրոփյունը չենք զգում, ուշադիր ընկեր Դեղձանիկի վերլուծականն ենք լսում:
Թե ինչ էր ասում՝ չէինք հասկանում:
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես:
***
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես:
Մարմնամարզության դասից փախանք, Կիևյան կամրջի ջարդուփշուր աստիճաններով Հրազդանի ձոր իջանք: Ալիքներն իրենց խշշոցով, սաղարթները՝ սոսափով, հավատացնում էին, որ մենք աշխարհում մենակ ենք:
Մենք իրոք աշխարհում մեզ մենակ էինք զգում:
Այսինքն՝ իրար հետ:
Հիշո՞ւմ ես:
Մեկ դար, թերևս մեկ դարից էլ երկար տևած լռությունից հետո դու վերջապես հարցրիր.
– Չե՞ս ուզում ինձ համբուրել:
– Շատ եմ ուզում,- ասացի,- բայց չեմ համարձակվում:
Խաբեցի: Ուղղակի համբուրել չգիտեի, մինչ այդ ոչ մի աղջկա չէի համբուրել: Դու դպրոցական պալուսակը ուսիցդ իջեցրիր, համբուրեցիր նախ այտս, հետո՝ շուրթերս, ու լաց եղար:
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես…
***
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես…
Լսել, կարդացել էի, որ իմ տարիքի տղաները խելագարի պես են սիրահարվում, չէի պատկերացրել: Հիմա պատկերացրի: Ես խելագարի պես էի սիրահարվել: Գիշերային ժամերը ծորում, ծանրանում, ահավոր դանդաղ էին հոսում, իսկ դպրոցական վեց դասերը վայրկյանի պես քչքչում, անցնում էին:
Ճիշտ են ասում, որ աղջիկները տղաներից շուտ են մեծանում:
Հիշո՞ւմ ես…
– Սրանից հետո ես մաթեմատիկան եմ վատ սովորելու,- վճռեցիր,- դու՝ հայերենը:
– Ինչո՞ւ,- զարմացա:
– Որ դասերից հետ հանդիպենք, տետրերը փոխանակենք:
Դասերից հետո ես՝ մաթեմատիկայի, դու՝ հայերենի տետրով, հանդիպում էինք Թումանյանի՝ առափնյա պուրակում, բայց ոչ մի տետր էլ չէինք փոխանակում: Ես ուզում էի լռել, քեզ նայել: Դու ուզում էիր ինձ նայել, բայց անընդհատ խոսել: Այն ամենը, ինչ մտքովդ անցել էր հանդիպումից հանդիպում, ասում էիր: Ամենաչնչին մանրուքն ինձ ասելը շատ կարևոր էիր համարում:
– Որ ամուսնանանք, նախ տղա եմ ունենալու, քո անունն եմ դնելու:
– Ինչի՞ համար:
– Թող արար-աշխարհն իմանա, թե քեզ ինչքան եմ սիրում:
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես…
***
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես…
Ամառային արձակուրդը մոտենում էր:
Պուրակում երկու ափերիդ մեջ էիր առել ձեռքս, թիթեռնիկի թևերի պես դողդողում էիր:
Որ քեզ երեք ամիս չտեսնեմ, կգժվեմ:
Մինչև դպրոցում քեզ հանդիպելը մի գիշերն անգամ դժվար էր անցնում, երեք ամիսը ո՞նց պիտի անցներ:
Դու մայրիկիդ հետ՝ Գլենդել, մորաքրոջդ հյուր գնացիր, ես՝ Բյուրական, ամառային բանակումի:
Սկաուտների ամառային ճամբարում կարգապահությունը խիստ էր, գրեթե՝ զինվորական: Որպեսզի բջջայինով հետդ խոսեմ, մի ակնթարթ դեմքդ տեսնեմ, մտնում էի զուգարան, երկար փակվում: Սկսեցի խմբապետների կասկածը հարուցել:
Հիշո՞ւմ ես…
Դու էլ մորաքրոջդ տնից ազատ չէիր խոսում, անիմաստ նախադասություններ էիր ասում:
Հետո կապը վատացավ:
Օգոստոսի վերջին վերադարձանք Երևան, անմիջապես իրար զանգահարեցինք ու մեր պուրակում հանդիպեցինք:
– Ես երեք ամիս անընդհատ քո մասին եմ մտածել,- ասացիր:
– Ես էլ:
– Ու համոզվել եմ…
– Ի՞նչ:
– Որ քեզ չեմ սիրում:
– Ինչի՞:
– Իսկական սերը այսպիսին չի լինում:
– Բա ինչպիսի՞ն է լինում:
– Չգիտեմ: Եթե մենք իսկապես իրար սիրում ենք, այն աշխարհում կհանդիպենք:
Որտե՞ղ ես հիմա:
Հիշո՞ւմ ես…
***
Հիշո՞ւմ ես:
Ոչինչ էլ չեմ ուզում հիշես: Ուղղակի ուզում եմ իմանաս, որ հետո շատ գրքեր եմ կարդացել, կարդացել եմ «Ռոմեո և Ջուլիետը», «Սոս և Վարդիթերը», «Լեյլի և Մեջնունը», համոզվել եմ, որ իզուր եմ այդքան տառապել: Արտասովոր ոչինչ էլ չէր պատահել: Տատիկս այդ գրքերից ոչ մեկը չէր կարդացել, բայց իմ տառապանքը նկատում, ասում էր.
Առաջին սերը միշտ կուտ է գնում, բալա՛:
Ի՜նչ փույթ, քանի որ քեզ իսկապես եմ սիրել, իսկապես սիրում եմ ու մինչև կյանքիս վերջը պիտի սիրեմ, հավատում եմ՝ այն աշխարհում հանդիպելու ենք:
Չնայած՝ հանդերձյալ կյանքին չեմ հավատում:
Որտե՞ղ ես հիմա…
