Արտավազդ Նազարյան

ՀԳՄ վարչությունը շնորհավորում է բանաստեղծ Արտավազդ Նազարյանին ծննդյան 75-ամյակի առթիվ

«Գրական թերթը» միանում է շնորհավորանքին

 

ՄԵՏԱՂԱԴՐԱՄ

Իր մի երեսին խրճիթ էր մի պարզ,

արտերի կանաչ, մոռացվող տարազ,

ձիթաճրագ էր, ժայռակոփ մի կիրճ,

հեռվում՝ յոթգունակ ծիածան ու լիճ,

լուռ աղոթք էին մոմերը այրում

մատուռի անզարդ կիսախավարում։

 

Մյուս երեսին՝ գոռ աշտարակներ,

խճողումներում մոլորված մի սեր,

գրքեր ու գրքեր՝ տողերով պատիր,

փետուրե գրիչ, զրույցներ ընտիր,

ոգելից գավաթ, ոգու պոռթկում,

և ոգորումներ, թռիչք ու անկում։

 

Եվ ի՞նչ էր՝

մաշված մետաղադրամ,

որ կորավ փոշում մթնով տարաժամ,

և էլ չեմ գտնի,

և էլ չեմ գտնի, որքան էլ ջանամ։

 

ՄԵՀՈԳԱԾ

Մի լեռնաշար՝ երեք գագաթներով,

երեք գլխատան երեք կանաչ տանիք,

որոնք հղկված են մաշված հեսանով,

մաքուր, կանոնավոր,  որպես նորապսակի բարձ՝

մեջտեղում մանկան  բարուրի գլխատեղով։

 

Երեք գագաթների վրա  բագիններ են քարե՝

Ձոնված աստծուն՝ հեծած հրե ձի,

Որ դեռ սպասում է  լեռնաշարի սրտում

և արնահոսում է սառցահամ  ու քաղցր։

Երեք գլխատան երեք կանաչ տանիք՝

ծայրեծայր լցված գինեբույր անցյալով,

որ ալիքվում է ուղիղ հորիզոնի սայրին՝

երկնքին թողնելով  արյունոտ եզրագիծ։

 

Ես ջրասուզակ եմ ու ձկան պես

սուզվում եմ ստորոտի գինեվետ ալիքների մեջ,

լողում եմ դեպի սկիզբների սկիզբ,

որտեղ մշուշներն ու  ամպերն են ծնվում

կարմիր գորգանախշ հեքիաթի ծոցից։

 

Լեռնաշարի տակ

հին գինու ու հին հուշերի ալիքների տակ

օրորոցի պես  տարուբերվում է ծննդավայրս՝

կանաչ ստվերներ նետելով

մաքուր հատակներին,

և ես հանում եմ ջրասուզակի  ապակե դիմակը`

ջրահեղձ լինելու նրա  քաղցրահամ ծովում։

 

ԱՅՆ, ԻՆՉ ԿԱ

Մի քամի քշում է սերմը

անոթների միջով դեպի ծնունդ,

մեկ այլ քամի համառ ու անկանգ

տանում է օրորոցի,

տան միջանցքների,

փողոցերի ու  հրապարակների միջով,

մի զեփյուռ պարգևատրում է սիրով,

մի սյուք ծածանում է

տերևներն ու պտուղները,

մի փոթորիկ շպրտում է քարերին,

ծվատում երազները,

մի հողմապտույտ

քանդում է մտածումները,

աղավաղում նպատակները,

մի մրրիկ հրում է դեպի անդունդ

և մի հորձանք

դարձնում է հուշ,

ու վերջին մի սահանքով

կորստյան է մատնում

անհողմության հորիզոնից անդին։

 

ԾԵՐԸ

Ձեռնափայտին կռթնած,

մայթեզրի ծառի ու արևի տակ,

նա նայում էր խամրած աչքերով

փողոցի եռուն անցուդարձին

և շոգի մեջ կամացուկ ու աննկատ

դառնում էր դեղնակարմիր տերև։

 

Ծառի ու արևի տակից

սարից փրթած մի ապերասան քամի

նրա տերև-դրոշը տարավ

տարածությունից դուրս,

և նա այլևս տարողություն է,

որ թաղանթ չունի,

օդ է անիմանալի,

ջուր է անշոշափելի,

միտք է անկարելի,

բայց լի է ու կենդանի այն ամենով,

ինչ կա և ինչ չկա

ինչ եղել է և չի եղել,

ինչ լինելու է և չի լինելու։

 

Եվ տիեզերքի կենտրոնում

մայթեզրի ծառն ու արևը

կանգնած են անշարժ

ու հավիտյան լուռ։

 

ԻՆՉ–ՈՐ ԲԱՆ ԱՅՆ ՉԷ

Ինչ-որ բան այն չէ։ Բախվել են իրար

Ամպեր, աշխարհներ,  զենքեր ու մարդիկ,

Լոկ մի լծկան է աշխարհում արար

Գութանը քաշում ծուլորեն անճիգ։

 

Նա ծույլ ճոճվում է, մինչ հողը շտապ

Շորը քաշում է, որ ծոցը ծածկի,

Սերմի մեջ ծիլը մեռնում է պարապ,

Ու տրորվում է կարոտը հասկի։

 

Եվ դու քո հողը քաշում ես գլխիդ,

Որ չհասցնես քեզնից խռովել…

Ինչ-որ բան այն չէ։ Ակոսը մտքիդ

Անբերրի հուն է, անբառ հորովել։

 

Անձրև չի գա արտիդ ծարավին,

Արկակոծվել են ամպերը բոլոր,

Հողն հանձնվում է դարավոր ցավին,

Լծկանը ծույլ է, մաճկալը՝ մոլոր։