ԿՅԱՆՔԸ՝ ՇԱԽՄԱՏԻ ԽԱՂԱԴԱՇՏ

Դեկ­տեմ­բե­րի 9-ին ՀԳՄ Կ­լոր սրա­հում տե­ղի ու­նե­ցավ ար­ձա­կա­գիր Ներ­սես Խա­ռատ­յա­նի «Ան­հայ­տը» վե­պի շնոր­հան­դե­սը:
ՀԳՄ նա­խա­գահ Էդ­վարդ Մի­լի­տոն­յա­նը, ներ­կա­յաց­նե­լով դե­տեկ­տիվ ժան­րի վեց գրքի հե­ղի­նակ Ներ­սես Խա­ռատ­յա­նին, նշեց, որ այս գիրքն աչ­քի է ընկ­նում հո­գե­բա­նա­կան հե­տաքր­քիր շեր­տե­րով, և­ ա­վե­լաց­րեց, որ նա մար­դուն ճա­նա­չում է նաև ի­րա­վա­բա­նի մաս­նա­գի­տութ­յան շնոր­հիվ: «­Ճա­կա­տագ­րա­կան պա­հե­րին ճա­կա­տագ­րա­կան ո­րո­շում­ներ կա­յաց­նե­լիս մար­դու, հե­տաքն­նիչ-կաս­կած­յալ ան­հա­տա­կա­նութ­յուն­նե­րի հո­գե­վի­ճակ­նե­րին Ներ­սե­սը լավ տեղ­յակ է, և գր­ված­քում այդ ա­մե­նը ար­տա­հայտ­վում է»,- ա­սաց նա՝ հա­վե­լե­լով, որ հայ բա­նա­հ­յու­սա­կան ա­սաց­վածք­նե­րի, ա­ռած­նե­րի, նաև գրա­կա­նութ­յան դեմ­քե­րի հե­տաքր­քիր մեջ­բե­րում­նե­րը, ո­րոնք բազ­մա­թիվ են, վե­պը դարձ­նում են գե­ղար­վես­տա­կան:
Գր­քի խմբա­գիր Տիգ­րան Նի­կո­ղոս­յա­նը ու­րա­խա­լի հա­մա­րեց, որ Ն. Խա­ռատ­յա­նը հետևո­ղա­կա­նո­րեն անց­նում է դե­տեկ­տի­վի ճա­նա­պար­հով: Տե­ղե­կաց­նե­լով, որ վե­պը գրվել է Մեղ­րիում՝ վստա­հեց­րեց. «­Հայ­րե­նի ե­զեր­քի ուժն է, որ բե­րում է այս տե­սակ գրքե­րի ծնուն­դի»:
Պետ­րոս Դե­միրճ­յա­նը, ցա­վով փաս­տե­լով, որ թեև դե­տեկ­տիվ ժան­րը բա­վա­կա­նին հե­տաքր­քիր և տա­րած­ված է այլ երկր­նե­րի գրա­կա­նութ­յուն­նե­րում, սա­կայն մե­զա­նում քիչ են ե­ղել այն հե­ղի­նակ­նե­րը, ո­րոնք ստեղ­ծա­գոր­ծել են այդ ժան­րում, արժ­ևո­րեց Ն. Խա­ռատ­յա­նի ա­վան­դը դե­տեկ­տիվ ժան­րի զար­գաց­ման գոր­ծում: Ա­պա անդ­րա­դառ­նա­լով վե­պին՝ Պ. Դե­միրճ­յա­նը այն հե­տաքր­քիր հա­մա­րեց իր հո­գե­բա­նա­կան հա­գեց­վա­ծութ­յամբ, հե­րոս­նե­րի կեր­պար­նե­րի ա­վարտ­վա­ծութ­յամբ, սյու­ժեի զար­գաց­ման տրա­մա­բա­նութ­յամբ: Մեջ­բե­րե­լով գրքի վեր­ջին տո­ղը. «Կ­յան­քը շախ­մա­տի խա­ղա­դաշտ է, ա­մեն ինչ կախ­ված է քո քայ­լից»՝ նա ամ­փո­փեց. «Իս­կա­պես կյան­քը խա­ղա­դաշտ է, և կար­ևոր է ա­մեն մե­կի ան­հա­տա­կան դիր­քո­րո­շու­մը, քայ­լը, գու­ցե և­ ա­ռա­ջին ու ըն­թաց­քում կա­տա­րած քայ­լը»:
Ըստ Խա­չիկ Մա­նուկ­յա­նի՝ Ն. Խա­ռատ­յա­նը, լի­նե­լով այդ ո­լոր­տից, իս­կա­պես տի­րա­պե­տում է, չի ստեղ­ծում հո­րի­նո­վի պատ­կեր­ներ, տե­սա­րան­ներ, ի­րա­վի­ճակ­ներ: «Այդ ա­մե­նը ան­ցել է իր կյան­քով, ինչ-որ մի բան էլ ե­թե գրո­ղա­կան իր հու­նա­րով է ա­նում, ա­պա անկ­յու­նա­քար ու­նի իր ան­ցած ճա­նա­պար­հը, հա­մո­զում­նե­րը»,- վստա­հեց­րեց Խ. Մա­նուկ­յա­նը՝ հա­վե­լե­լով, որ այս լար­ված ժա­մա­նակ­նե­րում դե­տեկ­տի­վը հնա­րա­վո­րութ­յուն է տա­լիս լից­քա­թափ­վե­լու:
Ե­լույթ ու­նե­ցան նաև Արև­շատ Ա­վագ­յա­նը, Շանթ Մկրտչ­յա­նը, Ա­նուշ Վար­դան­յա­նը, Վան Ար­յա­նը, Ար­մեն Ա­վա­նես­յա­նը և­ ու­րիշ­ներ:
Շ­նոր­հա­կա­լա­կան խոսք ա­սաց Ներ­սես Խա­ռատ­յա­նը:

Շա­քե ԵՐԻՑՅԱՆ