ՍԵՐԻԱԼԱՅԻՆ ՄՂՁԱՎԱՆՋ
«Ի ցավ մեզ՝ պատերազմներն ու գաղթերը, որ մշտապես ամայացրել են երկիրը, ավերել ու չեն խնայել նաև մեր հոգևոր կառույցի ամբողջականությունը: Իսկ նման ողբալի փլուզումներն ավելի մեծ ձախորդությունների են հասցրել, քան թշնամին՝ իր գրաված գյուղ ու քաղաքներով»:
Լևոն ԽԵՉՈՅԱՆ
Էլի այս անբան ու անգործ մտավորականները, մեկը՝ ես, մազոխիզմով չզբաղվելու համար՝ հեռու ենք պահել մեզ մեր «հայկական սերիալներից», թույլ ենք տվել, որ դրանք խուժեն, անարգել գրավեն հեռուստադաշտը: Հանցավորաբար հեռու ենք պահել մեր լսելիքը սրանցից: Իսկ հիմա ամբողջ եթերը ողողված է Քովիդից և անգամ քաղցկեղից ավելի վտանգավոր ախտով, որից ազատվելը մեծ ջանքեր, մեծ հնարամտություն և քաջություն է պահանջում: Քաջություն, որովհետև նրանց՝ այս դաշտը նվաճած «հերոսներին» թույլ է տրվել հարստանալ ու հղփանալ այնքան, որ կարող են իրենց միլիոններով թքած ունենալ ցանկացած ամենաազդեցիկ հակահարվածի վրա:
«Բլբուլյաններ», «ազիզյաններ», «կարգին սերիալ»-ներ, «տնփեսա»-ներ «ֆուլ հաուս»-ներ, «կուկուրուզ»-ներ և այլ «հումորային-ժամանցային պատմություններ»…
Պարզվում է՝ սրանց հեղինակները, աստղերը, որ հավակնում են մեր ժողովրդին «հայրենական մակնիշի հումոր» մատակարարել, արվեստի հետ անգամ քիչ թե շատ կապված կրթություն չունեն: Որտեղի՞ց հայտնվեցին այսպիսի առատությամբ, ո՞վ կամ ովքե՞ր են բուծում այս հակահասարակական, հակագեղագիտական, հակամանկավարժական, հակահիգիենիկ հեռուստագռեհկաբանության բացիլները:
Սրանց սցենարիստները, պրոդյուսերները, դերակատար-գործակատարները երևի երբևէ չեն էլ անդրադարձել հումորի ժանրային առանձնահատկությանը: Ամեն մի արվեստաբանական բառարանում պարզ գրված են երգիծանքի ու նրա տեսակների բնորոշումները. սատիրա, ծաղր, սարկազմ, գրոտեսկ, հիպերբոլ, հումոր… որոնցից վերջինը՝ հումորը, որ մեր «հումորի արքաները» թեթև ձեռքով սեփականաշնորհել են, ծաղրի ու ծիծաղի բոլոր տեսակներից ամենաբարեմիտն է: Դա ծիծաղ է բարեկամիդ, ընկերոջդ կամ քո վրա: Իսկ այն, ինչ ներկայացվում է հայկական հումորի մակնիշով, չի տեղավորվում ոչ միայն երգիծանքի տեսակներից որևէ մեկի, այլև ամենատարրական վարքի գրված ու չգրված կանոնների մեջ: Սրանց ամենօրյա ելույթները բացառում են ավագի, ծերի, մտավորականի, առհասարակ մշակույթի նկատմամբ հարգանքը. ամոթի զգացումը կարծես ի ծնե խորթ է եղել նրանց, իսկ ցինիզմը նրանց շարժիչ ուժն է: Իմ արտահայտությունների մեջ չեմ ուզում հավասարվել գեղագիտության դաշտ թափանցած այս վիրուսածիններին, բայց նրանք այնպես են հատել բարոյական բոլոր չափանիշները, որ պետք է կա՛մ հայհոյանքի ավելի թունդ խոսքեր ուղղես նրանց, քան իրենցն է, կա՛մ փորձես ոչնչացնել իրենց իսկ զենքով: Ցավոք, ո՛չ մեկը կարող եմ անել, ո՛չ մյուսը: Առաջինի համար չի բավարարի իմ համապատասխան գիտելիքն ու բառապաշարը, երկրորդի համար… Բայց չէ՞ որ ամեն օր աղոթում եմ, որ ազգս միասնական լինի, որ բոլորս մի բռունցք դառնանք, որ ներդաշնակությունը թագավորի մեր ժողովրդի մեջ: Ես չեմ ուզում սպանիչ ծաղրի ենթարկել իրենց հայ կոչող այս արարածներին… թող ապրեն, բայց հանգիստ թողնեն հեռուստատեսությունը: Թող ապաշխարեն ու իրենց դիզած, շքեղությունից հոգնած միլիոնները, իրենց եռանդը, ժամանակը մի քիչ էլ ժողովրդի բարօրությանը նվիրեն:
Ինչ վերաբերում է «ժամանցայինին», գուցե հենց այստե՞ղ է թաղված շան գլուխը: Մի՞թե հոգու ու ֆիզիկական այսքան ցավերի, անորոշությունների առջև կանգնած մեր ժողովուրդը իրավունք ունի այս կարգի այլասերող «ժամանցի» վրա օրվա մեջ մի քանի ժամ կորցնելու: Մեր «հայրենական» հեռուստատեսությունն իր «ժամանցային» տխմար հաղորդումների ցուցադրումը չի դադարեցրել նույնիսկ ազգի համար ամենադժնդակ, ամենավտանգավոր պահերին: Բավական է հիշել, որ մինչ մերոնք նկարահանում էին «կարգին սերիալ», «ֆուլ հաուս» և այլ՝ ազգին ոչ մի լավ բան չբերող անորոշ սեռի անտրամաբանականությունները, մինչ «տնփեսա»-ների անբարո պապիկը զբաղված է հայ ավանդական պապիկի կերպարը ապականելով, Թուրքիայում նկարահանվում ու աշխարհով մեկ սփռվում էին ընտանեկան ամրություն, ազգի լավագույն հատկանիշները գովերգող սերիալները. և ոչ մի գռեհկաբանություն: Ի՞նչ հետևանք պետք է սպասեինք: Որքա՛ն ուրեմն տեղից, գեներով առողջ էին այս սերիալներով մեծացած տղաներն ու նրանց բանակ ուղարկած ծնողները, որ կյանքի գնով դիմագրավեցին ու հիմա էլ դիմագրավում են մեր Հայրենիքի մեծագույն փորձություններին:
Ո՞վ է դրդում մեր ժողովրդին իր թանկագին ժամանակը, ինքն իրեն այսքան անխղճորեն կողոպտելու:
Մանկապղծությունը օրենքով արգելված է… Իսկ սերիալում մանկահասակ երեխաների բերանով պիղծ մտքեր արտահայտելը օրենքով արգելված չէ: «Բլբուլյաններում» գլխավոր «հերոսներից» երկուսը՝ Սամսոնիչն ու նրա ավագ քույրիկը, իհարկե, իրենց այդ աննորմալների հավաքածո ընտանիքի ճշգրիտ արտացոլումն են: Պտուղը հենց ծառի տակ է ընկել: Ո՞ւմ են ձեռ առնում… Բոլորը՝ ով, ում, երբ պատահի… Երեխան գողանում է մոր թանկարժեք զարդը, որ համադասարանցի աղջկան նվիրի, քույրիկը միշտ պատրաստ է կոծկելու նրա «շատ ծիծաղելի չարաճճիությունները»: Երկու եղբայրներն ու նրանց հիստերիկ, ընչաքաղցության, անբարոյականության հարցում մոլագար մրցավազքի մեջ գտնվող կանայք, որ նաև հայրեր ու մայրեր են, մի՞թե հայ իրականությունն ու նրա պատկերն են ներկայացնում…
Այս «հումորային» սերիալների հիմնական «գործող անձը» տեղին-անտեղի հռհռոց-ծիծաղն է: Թե՛ այս անկապ, չարաշահվող ծիծաղի ֆոնը և այս աննորմալ, ակնհայտորեն իդիոտիզմով տառապող արարածների ամենօրյա անարգել մուտքը հայկական ընտանիք, եթե անպայման ինչ-որ դավաճանական, հեռահար նպատակ չունի, ուղեղի հիվանդություն ունենալը նրանց ամենամեղմ արդարացումը կլինի քավարանում: (Իդիոտիզմ բառի հայերեն համարժեքը հիմարությունն է կամ ապուշությունը, բայց քանի որ այս բառը գիտենք հաճախ մեղմորեն արտասանել, բայց չգիտենք, որ սա ավելի բարդ հոգեկան հիվանդություն է, ավելի խորը մտավոր հետամնացություն, քան դեբիլությունն է, գործածում եմ հենց այս՝ հնչեղ իդիոտը): Այդ ֆոնը առկա է հանգուցյալ պապի շիրմին այցելության դրվագում (սև շրջանակի մեջ առնված նկարից մեզ է նայում մեր սիրված դերասաններից մեկը, որ հիմա հանգուցյալ է. նրա հարազատները համաձա՞յն են եղել այս տեսարանին): Իդիոտների այս ընտանիքում չկա որևէ մեկը, որ երբևէ իմացած լինի՝ հայ ընտանիքում անընդունելի է հանգուցյալի հիշատակը պղծելը («բլբուլյաններ»)… Բոլորը, միմյանցից առաջ ընկնելով, հենց միայն ամեն ինչ պղծելով են զբաղված: Երեխաներն իրենց գռեհկությամբ ծնողներից ետ մնալու ոչ միայն ցանկություն չունեն, այլ ճիշտ հակառակը՝ «հնարամտությամբ ու գիտելիքներով» հաճախ առաջ են անցնում իրենց տգետ, հիմար, անբարո ծնողներից:
Ազիզյանների ընտանիքի հայրը… անճարակ, տափակ, օրանգուտանի պես անվերջ կուչուձիգ եկող մի արարած… (Ես համակրանքով եմ վերաբերվում մեր նախկին քաղաքապետի կատարած լավ գործերին, նաև՝ «Կարգին հաղորդման» 1400 սերիաներից մի քանիսին:) Մեկը մյուսին հաջորդող, մեկը մյուսից այլասերված կերպարները հիշյալ ու դեռևս չհիշյալ «սերիալներում» հանդուգն են իրենց գռեհիկ խոսքով ու արարքներով: Հեղինակները, որոնց թվում է, թե գեր ու տգեղ «հերոս-հերոսուհիներ» ընտրելով ծիծաղ են առաջացնում, չեն հասկանում, որ նախ և առաջ ծիծաղում են մարդկային ֆիզիկական թերությունների վրա: Իսկ չաղ դերակատարներին սա ոչ միայն չի մտահոգում, այլ ճիշտ հակառակը՝ ոգևորում է: «Դոմինո» սերիալում անվանի երգչուհին իրեն ավելի տգեղ է ներկայացնում, քան իրականում է ու որպես արտիստ՝ արվեստի մարդ, չի վիրավորվում, երբ իր հետ շփվող կերպարը նրան անվանում է корова: Ջեմման՝ «կարգին սերիալի» «սուպեր» կերպարներից մեկը, ինչպես և ամբողջ սերիալը, Two and Half Men սերիալի կրկնությամբ է սարքված: Արամիկը ամերիկյան Ջեքիի հայկական աղավաղված տարբերակն է: Փա՜ռք Աստծո, ըստ իմ հայթայթած տվյալների, սրա դերակատար Արեգ Գալոյանին հաջողվել է ողջ և առողջ դուրս պրծնել այս ճահճից: Հիմա կոնսերվատորիայի ուսանող է:
Արդեն շատ ուշ է… արդեն շատ ենք կուլ գնացել «սերիալներով» հարստացողների ախորժակին: Իսկ այդ ախորժակը դեռ նոր է բացվում: «Չեք ուզում, մի՛ նայեք: Մեր բազմահազարանոց հանդիսատեսն ամեն օր սպասում է մեր զավզակություններին»: Նարկոկախվածություն ունեցողները նույնպես անհամբեր սպասում են մատակարարներին: Նույնիսկ զավզակությունը պետք է համ ու հոտ ունենա, իսկ այս սերիալներից միայն մթնոլորտն ապականող բաց աղբանոցի գարշահոտ է փչում: Սրանց հերոսները կարող են հանգիստ զազրախոսել, փողոցային բառեր գործածել, որոնցից կիրթ մարդու լսելիքը վիրավորանքից շիկանում է: «Ֆուլ հաուսին» մի ակնթարթ միայն ականջս դիպավ. «Ես Արսենի մերը»,- գոռում էր «հերոսներից» մեկը: Մի իննամյա հայ աղջիկ խորասուզված էր այդ օրվա «պահանջված» սերիայի դիտման մեջ և ճաշիկ էր ուտում:
Մի՞թե մենք Պարոնյանի, Օտյանի, Լեռ Կամսարի նման երգիծաբանների հետնորդներն ենք… Ու մնալու ենք այսպես, դառնալու ենք ավելի անհումոր, ոչ միայն մոլորվելու ենք երգիծանք հրաշափառ հասկացության բավիղներում, այլև մեր անխելքության բուլդոզերով քարուքանդ ենք անելու դրա հետ կապված բոլոր շենք ու շնորհքով շինությունները, որ դեռ Արիստոֆանեսի ժամանակներից կոչված էին մարդկությանը զգոն պահելու սեփական արատների ու սխալների հանդեպ:
Անհասկանալի է, թե այն, ինչ ներկայացնում են ազիզյանները, բլբուլյանները, Women club-ի խամաճիկները, կուկուրուզները և մյուսները, տարիքային ո՞ր խմբին են հասցեագրված, հասարակության ո՞ր խավն է սրանց սլաքների թիրախը: Նայելով Women club-ի դահլիճին՝ սրտիցդ ծուխ է դուրս գալիս: Շենքով-շնորհքով, տոնական հագուկապով, տեղը տեղին շպարված երիտասարդ աղջիկներ ու տղաներ, կանայք ու տղամարդիկ առանց շիկնելու, առանց շփոթահար լինելու արցունքակալելու չափ ծիծաղում են հիմարությունների այդ հեղեղի յուրաքանչյուր արտանետումից, այսինքն՝ ոգևորում, խրախուսում են իդիոտիզմը… Ցնծացող իդիոտիզմը…
«Ոսկե դպրոց», «Դեպի ճամբար» և սրանց նման մի շարք «սերիալներում» հնարավորինս անգթորեն խառնշտորված են ոչ միայն երգիծանքի բոլոր տեսակները, ոչ թե լավերն ու վատերը, այլ վատթարներն ու վատթարագույնները: Ֆիլմում ներգրավված երեխաների դպրոցական ու ճամբարային կյանքը հիշեցնում է աշխարհի ետնախորշերից մեկում՝ երբևէ իրավական որևէ համակարգ չունեցած երկրում տիրող քաոտիկ շարժում… Իսկ երեխաները և նրանց ջոկատավարները կարծես ընտանիքներից չեն եկել, այլ մի սերիալի տևողությամբ արձակուրդ են ստացել քրեակատարողական հաստատությունից:
Ջոկատավարները, դպրոցի ուսուցչական ամբողջ կազմը՝ տնօրենի գլխավորությամբ, «ճոխ» հագուկապով ու թանձր շպարված հրեշներ են, որ սակայն հաճախ անչափ միամիտ ու շվարած են, քանի որ չգիտեն՝ ո՞ւմ կամ ի՞նչ ապացուցելու համար են մտել այս խաղի մեջ, ո՞ւմ ջրաղացին են ջուր լցնում, ո՞ւմ համար են կատարում իրենց վատ գործերը: Նրանք բոլորը՝ առանց բացառության, «իրար քցելով» են զբաղված, և որևէ բան չկա, որ կանգնեցնի նրանց խելահեղ, բոլոր կարմիր գծերը հատող վազքը: Այս առումով «հերոսի դափնիները» պատկանում են շոումեններ Վաչե Թովմասյանին, Արմեն Պետրոսյանին (Մենչ), դերասաններ Ռաֆայել Երանոսյանին, Անդրանիկ Հարությունյանին….
«Կուկուրուզի» սերիալներից մեկում Վաչե Թովմասյանը, որ «ոսկե դպրոցի» բազում սերիաներում հանրակրթական մեր դպրոցը արատավորելու համար ոչ մի ջանք չի խնայել, ասում է. «Սրանից հետո անելու եմ միայն բարի բաներ: Եթերը պտի մաքուր լինի: Էրեխես մեծանում ա, արա՛, էս ինչերո՞վ ա լցվել եթերը»… Այսինքն՝ շատ լավ էլ գիտակցում են, թե ինչ է իրենց արածը, բայց եթե դա էլ պատճառ չէ, որ իսկապես վերջ տան այս շահութաբեր «բիզնեսին», ուրեմն պատճառները շատ ավելի լուրջ են: Իսկ մեր դպրոցի ուսուցիչներն ու տնօրենները չըմբոստացան…
Սրանք այնքան են ոգևորվում, որ մոռանում են, թե որտեղ են գտնվում… Մինչդեռ գտնվում են մի ամբողջ հանրության, հնագույն մշակույթ ունեցող ազգի տեսադաշտում, նաև՝ մեր թշնամիների ու մեր լավը չուզողների: Մի վրացուհի իր ֆեյսբուքյան էջում ներկայացրել էր «Կիսաբաց լուսամուտներից» մի հատված ու գրել էր. «Սա չե՞ք դուք՝ հայերդ»: («Կիսաբաց լուսամուտներ» բազմիցս պախարակված «հաղորդումը» առանձին խոսակցության նյութ է): Նրանց հիմնական մասի կարծիքով՝ հենց իրենց բարոյական չափանիշներով հիացող իդիոտներից է կազմված մեր ազգը… Իր հարցազրույցներից մեկում Մկոն ասում է. «Կարգին հաղորդման» նման սերիալը նախատեսված է տարբեր տարիքային խմբերի լսարանի համար… Նման անվանում ունեցող հաղորդումը պետք է բոլորին դուր գա»: Այսինքն՝ որևէ ձևով չձաղկվող գինեմոլի, կնամոլի, փոքրոգության սկզբունքով դաստիարակվող երեխայի, խաբեբայի, դատարկախոս-զազրախոսի կերպարը բոլորին պետք է դուր գա: Դուր գա ոչ միայն նրա բառապաշարը, պահվածքը սեփականելու, ընդօրինակելու, գործածելու պատրաստ խավին, այլ նաև ինտելեկտի տեր մարդկանց, արվեստը սիրողներին ու գնահատողներին… Իսկ «Վիքիպեդիայում» «կարգին հաղորդման» մասին տառացիորեն գրված է հետևյալը. «Հայաստանում ամենահայտնի և հաջողված կատակերգական շոուներից էր: (Հիմա կարելի է նորից ներկա ժամանակով խոսել սրա մասին, քանի որ՝ որպես մեր ժողովրդի «հոգևոր անգին գանձ», նորից է ցուցադրվում): Շոուն բաղկացած էր մի քանի րոպեանոց հատվածներից, որոնք սովորաբար վերաբերում էին սեռական հարաբերություններին (ընդգծումը Վիքիպեդիայինն է), Հայաստանի սոցիալական խնդիրներին (կենկրետ հենց Հայաստանում են բնակվում բոլոր այս իդիոտները. ընդգծումն իմն է), ֆուտբոլին, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին և այլն»: Կասկած չունեմ, որ այս անգրագետ համառոտ տեղեկությունը կազմել են հենց սերիալի հեղինակները:
«Կարգին հաղորդման» գլխավոր կերպար Աձիկը իրեն Արեշցի մականունն է տվել: Արեշում, ինչպես ամեն տեղ, իդիոտներ կգտնվեն, բայց ես՝ որպես Նոր Արեշի հնաբնակ, սրանցից որևէ մեկին երբևէ չեմ հանդիպել: Նրանք կա՛մ խնամքով թաքնվում են հասարակությունից, կա՛մ էլ չկան առհասարակ: Իսկ մենք պետք է ամաչենք Մկոյի ու Հայկոյի փոխարեն, որ այսպես անխնա դարձել են ծիծաղի առարկա: Անառողջ ծիծաղի և ոչ թե ծաղրի… Ծաղրը մշակութային այլ կանոններ ունի, հատկապես՝ ծաղրը արվեստում: (Անառողջ ծիծաղի ու տգեղ պահվածքի փայլուն օրինակ է ծառայում Գրիգը՝ իր «Զանգի՛ր ասեմ» հաղորդման մեջ և առհասարակ: Հիմա սրճարաններում և այլ հասարակական վայրերում հաճախ կլսեք այս լաց առաջացնող «ղզիկ» ծիծաղը, գռեհիկ բառակապակցություններ, որ արդեն թևավոր խոսք դառնալու իրավունք են ձեռք բերել):
Գուցե բարոյական չափանիշներն այսքան արհամարհող ու ոտնահարող սերիալների հեղինակների, բուրգի գագաթին կանգնած մեկի համար լավ էլ պարզ են հոտային բնազդները կառավարելու ձևերը, և նրանք գիտակցաբար են խփում հենց կենտրոնին… Որսորդն իր գնդակը ուղղում է իր որսի կա՛մ սրտին, կա՛մ գլխին: Ահա, և՛ սիրտը, և՛ ուղեղը սկուտեղի վրա են: Խփե՛ք, քանի որ ձեր հանցագործություններն արգելող օրենքներ չունենք…
Ի՞նչ նպատակ են հետապնդում այս գռեհկաբանությունները, էժանագին գլուխհարդուկոցիները, ո՞ւմ վրա են ծիծաղում, ի՞նչն են պախարակում, ի՞նչ են սովորեցնում: Կրթության ու դաստիարակության ի՞նչ չափանիշների կրողներ են այս սերիալներին այսքան հետևողականորեն թափ հաղորդող, փողեր շաղ տվող «հզորները», ի՞նչ օգուտ, եկամուտ են ստանում կամ ակնկալում իրենց ներդրումներից… Ո՞ւր է նայում մեր ազգային անվտանգությունը: Եթե օրենքով արգելված չէ, ուրեմն կարելի՞ է ամենօրյա, ամենժամյա ռեժիմով խեղել երեխաների, նաև միամտորեն «ժամանցների» տրվող մեծահասակների հոգեբանությունը: Կան դերասաններ, որոնք օրը 15 ժամ զբաղված լինելով սերիալներում, իրական կյանքում դառնում են իրենց մարմնավորած «հերոսների» կրկնօրինակները, քարոզիչները: Ցավոք, այս կրակի մեջ նետվող թիթեռնիկների թիվն աճում է ոչ թե օրերով, այլ ժամերով: Ընդ որում, նրանց շարքերում կան շատ օժտված դերասաններ, նույնիսկ՝ մասնագիտական կրթությամբ: Իսկ պրոդյուսերները և «ժամանակակից աստղեր» համարվող մոտ երկու տասնյակ «շոումեններ» հիմնականում կա՛մ որևէ բուհում չեն սովորել, կա՛մ ունեն իրենց այսօրվա «բիզնեսից» տրամագծորեն շատ հեռու մասնագիտական կամ թերի մասնագիտական կրթություն: Բնական է, որ նրանք չպիտի իմանային՝ ի՞նչ է «խոսքի կուլտուրան», դերասանի վարպետությունը, ռեժիսուրան, սյուժեի զարգացումը, կուլմինացիան, չափի զգացումը, չգիտեն՝ ի՞նչ է գեղեցիկը, վեհը, ստորը, երգիծանքը, ողբերգությունը, դրաման… Ու միայն մեծամտությունը, տգիտությունը կամ անմեղսունակությունը կարող են փրկել հեղինակներին, գործակատարներին ու նրանց հովանավորներին «ազգի դավաճան» պիտակից: Ասում են՝ դերասանները ի՞նչ անեն, փող են վաստակում: Այո՛, 400 դոլարով Հայրենիքի իր մասը վաճառողը նույնպես փող էր վաստակում:
Պարզվում է՝ Արմեն Պետրոսյանը (Մենչը), որ բնակվում է ԱՄՆ-ում, սովորել է տնտեսագիտական համալսարանում (ավարտե՞լ է, թե ոչ, հայտնի չէ)։ Նա նաև «Ռադիո ջանի» տնօրենն է (ինչպես և պետք էր ենթադրել՝ նա կամ նրա նման մեկը): Այս «Ռադիո ջանի» պատճառով երևի ոչ միայն ես, այլև ուրիշները հաճախակի հակադրության մեջ ենք տաքսու և հանրային տրանսպորտի այլ միջոցների վարորդների հետ: Հիմա էլ Մենչը նոր հաղորդաշար է սկսել, որ վարում է անձամբ՝ «Երևանցիներ»: Ամբողջ հասակով մեկ կանգնում է «Հաղթանակի» զբոսայգու բարձունքում ու այնտեղից թքում մեզ՝ երևանցիներիս վրա:
Շոուների համակարգը փոքր-ինչ տնտղելիս (ավելիին դիմանալով կարելի է առողջության լուրջ խնդիրներ վաստակել) հանդիպեցի Եվա Բաղդասարյանի միամիտ խոստովանությանը, երբ ընդամենը առաջարկ է ստացել Ա. Պետրոսյանի (Մենչի) «Սիրո հասակ» սերիալում նկարահանվելու. «Դեռ չգիտեմ՝ ինչի մասին ա լինելու ֆիլմը, բայց համաձայնեցի, քանի որ Ա. Պետրոսյանի յուրաքանչյուր նախագիծ հաջողակ ա»:
Ի՞նչ հաճույք է այս կարգի սերիալ դիտելը: Անկասկած, էժան հաճույք է, որին տրվում են թմրամոլի, բամբասկոտ կնկա նման, որ սիրում է քիթը խոթել ուրիշի տան գաղտնիքների մեջ, երբ իր անձնական կյանքը հաջողվածներից չէ: Անշուշտ, հաճույք է, ինչպես նարդի, դոմինո կամ բլոտ խաղալը, բայց հիշյալ խաղերով տարվածները ժամավաճառությունից զատ գրեթե այլ մեղք չեն գործում: Իսկ սերիալներից եկող վնասներն անթիվ-անհամար են: Այստեղ հոգեբանները, լեզվի մաքրությամբ մտահոգ մասնագետները, մշակութաբանները, ի վերջո, կարգին հայ մարդիկ շատ ասելիք կունենան:
Հիշյալ և չհիշյալ այս շոումենների պահվածքը, խոսքը, անգամ ծիծաղի ձևը, ցավոք, սուր վարակիչ հիվանդության նման տարածվում է, ընդօրինակվում, քանդում, քայքայում է մեր հազարամյակների առողջ հոգին: Այստեղ ոչ մի դիմակ, ոչ մի ալկոգել չի օգնի… Վիրահատական միջամտություն է պետք՝ թեկուզև ուշացած…
Այսօր հպանցիկ անդրադարձա միայն «հումորային», «երգիծական հաղորդումներին» ու սերիալներին: Իսկ ի՞նչ վիճակում են մյուս՝ «ավելի լուրջ» սերիալները: Որևէ գեղարվեստական խորհուրդ գոյություն ունի՞ արդյոք դերասանական խաղի, սյուժեի, ռեժիսուրայի, սցենարի հաստատման համար…
