ՀԵՌԱՎԱՐ ԶՐՈՒՅՑ ՋԵՐԱԼԴԻ ՀԵՏ/ Վան ԱՐՅԱՆ

 

Նախ, ո՞վ է Ջե­րալ­դը… Ավստ­րա­լիա­յում ապ­րող մեր հայ­րե­նա­կից, մեր գրո­ղա­կան ըն­տա­նի­քի ան­դամ, մշա­կու­թա­բա­նութ­յան դոկ­տոր Շ­մա­վոն Ա­զատ­յա­նի «Ազ­գա­յին պատ­կե­րաս­րահ» վի­պա­կի գլխա­վոր գոր­ծող անձն է:
Այս­պես, քո մտքե­րը, Ջե­րա՛լդ, ար­վես­տի, մա­նա­վանդ գե­ղան­կար­չութ­յան վե­րա­բեր­յալ չա­փա­զանց հա­կա­սա­կան են ու ի­րա­րա­մերժ: Մի կող­մից մտա­հոգ­ված լի­նե­լով հայ­կա­կան նկար­չութ­յան մի­ջազ­գայ­նո­րեն ճա­նաչ­ված լի­նե­լու հար­ցում՝ դու կտրուկ ու դա­ժան քննա­դա­տութ­յան ես են­թար­կում նո­րը, մո­դեռ­նիս­տա­կանն ու պոստ­մո­դեռ­նիս­տա­կա­նը: Աղբ ես ան­վա­նում, չես հաշտ­վում նո­րի հետ: Խո­սում ես Մա­տի­սի, Ս­յո­րա­յի և­ այ­լոց մա­սին, մո­ռա­նա­լով, որ ժա­մա­նա­կին նրանք էլ են հի­նը ժխտե­լով հաս­տա­տել ի­րեն­ցը: Մ­շա­կույթն ու ար­վես­տը ուղ­ղոր­դե­լու քո մղու­մով դու ա­վե­լի հին ես ու ա­վե­լի խորհր­դա­յին, քան կար­ծում ես…
Դու խճճվել ես, Ջե­րա՛լդ, խճճվել ես նաև անձ­նա­կան կյան­քում: Քաղց­րաթթ­վաշ մի աղջ­նա­կի հետ խենթ գի­շեր ես անց­կաց­րել, ներ­կա ես գտնվել ՆՓԱԿ-ի ցու­ցա­հան­դե­սին և կան­խազ­գում ես մի նոր գի­նա­ռատ ու կրքոտ գի­շեր այս­տեղ, հենց նոր հան­դի­պած կնոջ հետ: Եվ միա­ժա­մա­նակ մտա­ծում ես քո վա­ղե­մի սի­րո՝ Աի­դա­յի մա­սին: Չէ՞ որ նա քեզ հա­մո­զեց ներ­կա գտնվել այս ցու­ցա­հան­դե­սին: Ո՛չ, Ջե­րա՛լդ, մի՛ կար­ծիր, թե կա­նայք ու ալ­կո­հոլն է պատ­ճա­ռը, որ դու և Աի­դան հե­ռա­նում եք միմ­յան­ցից: Դուք պար­զա­պես գե­ղա­գի­տա­կան տար­բեր, գրե­թե հա­կա­դիր պատ­կե­րա­ցում­ներ ու­նեք… Չ­նա­յած, կա­րող էր լի­նել նաև մի այլ պատ­ճառ: Բանն այն է, որ այն, ինչ սկիզբ ու­նի, ու­նի նաև ա­վարտ:
Իսկ սյու­ժեն, նե­րիր, Ջե­րա՛լդ, դու չես հյու­սում: Դա քո կյան­քը չէ: Այն ստեղ­ծել է հե­ղի­նա­կը՝ Շ­մա­վոն Ա­զատ­յա­նը… Եվ որ­քան էլ ար­վես­տի մա­սին խոս­քը մի փոքր գե­րա­զան­ցում է չա­փը, այ­նո­ւա­մե­նայ­նիվ սա մշա­կու­թա­բա­նա­կան հոդ­ված կամ ակ­նարկ չէ: Պար­զա­պես մի թեթև սյու­ժեով գրա­կան ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն է, վի­պակ, հա­ջող­ված ու ինք­նա­տիպ վի­պակ: Եվ, ինչ­պես Վիլ­յամ Սա­րո­յանն էր ա­սում՝ թե իր ստեղ­ծած բո­լոր կեր­պար­նե­րի մեջ ին­քը կա, ան­գամ նկա­րագր­վող ա­ռար­կա­նե­րի ու ի­րե­րի մեջ է ին­քը. այն­պես որ այս ա­մե­նը նախ և­ ա­ռաջ հե­ղի­նա­կի՝ Ա­զատ­յա­նի ինք­նա­տիպ նե­րաշ­խար­հի ար­տա­ցո­լումն է:

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։