Նորայր ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ / Ո՞Վ ՈՒՆԻ ՏՈՒՆ՝ ԱՅՍՔԱՆ ՆՈՒՐԲ ՈՒ ԴՐԱԽՏԱՅԻՆ

 

 

ՀԻՆ ՏՈՒՆ
Տան տանիքը ես ծածկել եմ տաք բառերով,
առաստաղից ես կախել եմ մի գոյական,
պատուհանին ածականի խումբ եմ շարել,
շեմին՝ բայեր, իսկ այգու մեջ՝ մի թվական:
Ամեն գիշեր առաստաղից բառը թափվեց,
հագուստներս բառ-հեղեղի նախշեր ունեն,
բառը հագած այգաբացը լուռ նվագեց,
իսկ այգու մեջ ճոխ շարվեցին տարբեր գույներ:
Ինչքան ասես ես դեռ կապրեմ բառերի մեջ,
նախշերի մեջ ես կորել եմ, ասես չկամ,
մի գոյական ասաց՝ ես էլ գույն եմ հագել,
ինձ ուղեկցեց զարմանալի մի թվական:
Հիմա ո՞վ է ապրում այսպես արքայաբար,
դռներից դուրս, դռներից ներս հեքիաթային,
ո՞վ է կրում այսքան գույներ ու շարական,
ո՞վ ունի տուն՝ այսքան նուրբ ու դրախտային:
Տան տանիքը ես ծածկել եմ տաք բառերով,
առաստաղից ես կախել եմ մի գոյական,
պատուհանին ածականի խումբ եմ շարել,
շեմին՝ բայեր, իսկ այգու մեջ՝ մի թվական:

ՀԱՆԳՐՎԱՆ
Ինչ որ կար, ասի՝ ժամանակ չունեմ,
թողնեմ ծերպերին թռչնահանգրվան,
կորած ձայները այստեղ թռչում են՝
ծերպերից իջած պատկերներ վրան։
Իսկ շարունակվող ընթացքների հետ,
անորոշ ժամի հրաշքի տեղում,
թռչունն ասում է՝ կա մի արահետ,
որ լույսից ձայն ու պատկեր է պեղում։
Եվ կերպարանքը իմ նախամարդու
ձայն ու պատկերով այս խորհրդավոր,
հանգրվանում է թաց ճյուղին բարդու
և սաղմոս ասում թռչնահանգ կարգով։

ՔԱՐԸ
Մեկ ասում եմ՝ ի՞նչ է եղել
ժամանակի լայն թևերին,
որ այս քարը այստեղ թողել,
ինքը ձուլվել է եթերին:
Մեկ ասում եմ՝ ի՞նչ է եղել,
որ այս քարը տեղ չի գնում,
մեկ էլ՝ լավ է, որ չեն խլել,
ժամանակը հետ է գնում:
Ու հաշվում եմ քարե դարից
դեպի անցյալ, դեպի ներկա,
երբ էն սարի սեգ կատարից
ձայն է ելնում՝ ապագա կա՛:
Ի՞նչ է եղել, որ գունազուրկ
էն մի աստղը չի պեծկլտում,
որ լուսինը էլ չի նազում,
ու լոկ անձրևն է հեծկլտում:
Մեկ ասում եմ՝ ի՞նչ է եղել
ժամանակի կախ թևերին,
որ իր ճամփան դեռ չի շեղել,
բայց քնել է քարափներին:
ԾԻԾԵՌՆԱԿԻ ՀԵՏ
Փակում եմ դեմքս աշնան տերևով
և արևին եմ հրաժեշտ տալիս,
իսկ հանգրվանին ճերմակ օրորով
թաց պատուհանին փաթիլն է լալիս:
Փակում եմ դեմքս ձմռան փաթիլով
և տերևին եմ հրաժեշտ տալիս,
իսկ հանգրվանին կապույտ կաթիլով
ապակու վրա անձրևն է լալիս:
Փակում եմ դեմքս բողբոջով ծառի
ու անձրևին եմ հրաժեշտ տալիս,
իսկ հանգրվանին ծանոթ ծիծառի
երգն է ապակու ծալքերից գալիս:
Հանգրվանում եմ ծիծառի թևին,
տերևի սրտին, անձրևի շուրթին
ու տուն եմ շինում երազած ձևի,
թե՛ ծիծառի հետ, թե՛ ձմռան ցրտի:

ԴՈՒՔ ԱՍԵՔ
Ես մի ձորի տեղ գիտեմ,
որ պահում է քսան տարի առաջ
ծնված տղեկների առաջին ճիչերը:
Ես մի գետի տեղ գիտեմ, որ հոսում է այդ
ձորի հատակով և էլի պահում է
քսան տարի առաջ ծնված տղեկների
առաջին ճիչերը:
Ես մի երկնքի տեղ գիտեմ,
որ իր թևերի վրա է պահում
ձորը, ձորի հատակի գետը:
Եվ… հինգ հազար պատանու տեղ գիտեմ,
որոնք իրենց բազուկների վրա են
պահում երկինքը,
որ չփլվի, որ հոսի գետը, որ ափերով ձորն ի վեր
բարձրանա, բարձրանա, բարձրանա…
Ես չեմ ասի, դո՛ւք ասեք.
– Բարձրանա գարունը:

ԽԱԲԿԱՆՔ
Երբ ես ծնվել եմ,
ինձ փաթաթել են ծաղկավոր շորով,
պորտս կտրել ու պահել են
ձնծաղկի արմատների տակ:
Շշուկների, հողի ու ձյան հետ
ապրելը հեշտ է,
երբ հեղափոխությունները
զավթում են այն,
ինչը թաքուն փայփայում ես,
տալիս են այն, ինչը երբեք
չես ուզում ունենալ:

ԱՂԵՐՍ
Լո՛ւյս տուր՝
դաշտը տեսնելու համար:
Ո՛ւժ տուր՝
Լեռը գրկելու համար:
Առավո՛տ տուր՝
ջրում օծվելու համար:
Ժամանա՛կ տուր՝
Հայրենիքը սիրելու համար…

ՀՈՂԸ ՓՆՏՐՈՒՄ Է ԶԱՐԿԵՐԱԿԸ ԻՐ
Հողը փնտրում է զարկերակը իր,
բոբիկ ոտքերով աշունն է անցնում:
Բոբիկ ոտքերով անծանոթ մի կին
աշնան հետ հողում երակ է բացում:
Եվ զրնգում է արյունը բոսոր,
կնոջ ոտքերով աշունն է քայլում,
բոբիկ ոտքերից արյունը հոսող,
զարկերակի մեջ լույսի պես փայլում:

Եվ հմայվում է երկինքը լույսից,
գույները հերթով լազուրը բացում,
թափվելով կնոջ շողացող ուսից՝
շալի պես աշնան այգուն տարածվում:
Հողը փնտրում է զարկերակը իր,
բոբիկ ոտքերով աշունն է անցնում:
Բոբիկ ոտքերով անծանոթ մի կին
աշնան մերկ հողին գույն է տարածում:
ԿԻՍԱՏ
Հոսի՛ր, լույսը փխրուն է շատ,
լսի՛ր, ջուրը լույս է շողուն,
գրկի՛ր աստղի թևը կիսատ
և սավառնի՛ր երկնի ծովում:
Էլ ի՞նչ ունես լույսից բացի
և ասուպի կիսատ թևից,
մի օր կապույտ դուռը դարձի
քեզ կհանի նախկին ձևից:
Կտարածի հատիկ-հատիկ,
զարմանալի ոչինչ չկա,
դու կդառնաս նռան հատիկ՝
լույսի բարակ շողը վրան:
Ու հողը տաք լույսով կգա
քո ետևից մի առավոտ,
բայց երկինքը քեզ էլ չի տա
ու կպահի ասուպի մոտ:
Հոսի՛ր, լույսը փխրուն է շատ,
լսի՛ր, ջուրը լույս է շողուն:
Երազանքդ մնաց կիսատ,
բայց մակարդվեց խփված հողում:

ՎԱՅՐԻ
Ճանապարհները կեռմաններ չունեն,
ճաքած հողի մեջ ոտքեր են ճաքած:
Ես չհասկացա. ծանոթ հնչյո՞ւն եմ,
թե՞ ծիրանենի՝ հողի մեջ աճած:
Բայց ես քայլում եմ մարդու ոտքերով,
մի մեղեդի եմ դառնում չլսված,
իսկ աշնան գունեղ, քնքուշ հևքերով
ամպեր են իջնում երազներին թաց:
Կանգառները մերկ լեռներն են վայրի,
ճանապարհները կեռմաններ չունեն:
Բոբիկ ոտքերով մի ծիրանենի…
Ես՝ տերևներից թափվող հնչյուն եմ:

ԻԲՐԵՎ ԿԱՏԱԿ
Մեռնող քաղաք, հառնող փյունիկ.
մութ է, սուտ է, բութ է օրը:
Անարգանքի փշե սյունին,
հայտնություն է մենավորը:
Ինքնակամ չէ: Զոհ է էժան.
ուշ է, ցուրտ է, սուգ է տոնը:
Անարգանքի սյանը դաժան
խտանում է մռայլ թոնը:
Գթոտ հայացք, մթոտ աչքեր.
ձև է, սև է ու անսասան:
Խաչը սյունից տաշած փայտ է,
մենավորը՝ թոն անսահման:
Հեռանում է, բայց հառնում է.
գիծ է, բիծ է, անէ, անտակ:
Բոթ է, մութ է, որ մեռնում է,
բայց հառնում է իբրև կատակ:

ՀԱՆՈՒՆ
Ձգան չունես զենքիդ վրա.
աչքդ թողիր վերջին կռվում:
Մեկն աղոթեց հանուն նրա,
ով խավարից լույս է կռում:
Բայց լույսը այդ տեղանք չունի,
իսկ աղոթքը՝ անբառ մրմուռ:
Մեկն աղոթեց հանուն նրա,
ով լույսի՛ց է խավար կռում:

ԹՈՂԵՑԻ
Մի Հայրենիքը թողեցի
ջրերի մեջ։
Մյուսը՝ Սարից այն կողմ։
Մեկը՝ բախտի քմահաճույքին։
Այստեղ ապրելու համար
պիտի գրկես ժամանակը։
Ինչպե՞ս գրկես,
երբ ինքը ապառնի է,
իսկ դու՝ անցյալ։
Մարդ էլ այսքան Հայրենիք ունենա,
ու ոչ մի տեղ չապրի,
առհասարակ…
չապրի։

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։