Մեկ տարի էլ անցավ… հաջորդն է գալիս, ու չգիտեմ էլ, թե էս գնացող-եկողներից ո՛րն է կատվի կամ վագրի, շան թե գայլի տարի, քանզի երբեք էլ չեմ հավատացել ու չեմ հավատում չինական կամ ճապոնական ոչ մի հորոսկոպի, քանզի մտածում, մտածո՜ւմ ու չեմ հասկանում, թե էն որ շան ու գիլի անիծյալ տարեգուշակն էր, որ ազգիս համար եղեռն նախատեսեց, հետո կարմիր «փրկարար» հեղեղ, հետո Արցախիս ու Նախիջևանիս՝ մեզնից խլելը, ապա հազիվ մի բուռ մնացածներիս սիբիրներում շաղ տալը… Հետո Հայրենականում ամենաքչությամբ ամենաշատ խիզախելը, հերոսներ ու զոհեր տալը… Ապա էլի` Սիբիր, երկրաշարժ… Վերջին երեք տարին էլ, չգիտեմ, չար բախտագուշա՞նք էր, թե՞ ազգիս շաշ խելքի արդյունքը…
Հիմա ի՞նչ հիշեմ, ի՞նչ մտապահեմ անցնող տարվանից: Հայացքս ուր շրջում, միտքս ուր պտտում՝ Եռաբլուրի դրոշների հոգեհան, անզոր «ծփանքն» եմ տեսնում: Չգիտեմ, չգիտեմ, թե այս Ամանորին քանի՛ օջախներում է սեղանին դառնությամբ ու արցունքով լցված ըմպանակների վրա հացի կտոր դրվելու: Չեկածների կուլ չգնացող հացը, նրանց հացը…
Ամանոր է, հարկ է, որ սիրուն, պուպուշ, ծափ-ծլնգան բաներ գրեմ, բայց չի ստացվում, այս մասին չգրել չի լինում: Ասում են՝ պատմության խաչմերուկում ենք ապրում, դրա համար էլ մեր ճակատագիրն ու կյանքը լի է վթարներով: Բայց նույնիսկ վթարված, նույնիսկ ջարդուփշուր եղած, անգամ հաշմված, ի հեճուկս թշնամաց՝ ապրում ենք, չէ՞, կանք, չէ,՞ ու դեռ լինելու և հավերժելու ենք անպատճառ:
Ազգացավը թողնենք, հարկ է, որ տարեմուտին նաև մեր արած-չարածից խոսենք… Հա՛, ոչինչ, որ նոր գիրքս արդեն երկու տարի լուսերես է ուզում դուրս գալ, բայց փող չկա, փոխարենը ուրախանամ, որ «Գրական թերթում» մի քանի հրապարակումներ ունեցա, որ իմ հրաշալի ընկեր և լավ արձակագիր ու շիտակ մտավորական Ռուսլան Մալինյանը համալրեց ՀԳՄ շարքերը և գալիք տարի հերթական գիրքն է տպագրելու: Ոչինչ, որ չբացվեց իմ բանաստեղծ, նկարիչ գրչընկերոջ՝ Զավեն Պետրոսյանի ցուցահանդեսը, բայց «անդիմակ» ուրախությամբ իրենից իմացա, որ «քովիդյան» մուսայով մի շարք լավ կտավներ է ստեղծել: Հոգ չէ, գարունը կբացվի, ցուցահանդեսն էլ՝ հետը: Հապա ինչպե՞ս, չարագուշակ հորոսկոպներն ու «վթարված բախտը», նենգաբարո թուրքը մեզ հաղթել, տապալել չկարողացավ, Քովիդն ո՞ւմ շունն է, որ մեր հախից գա: Անտերը նաև չթողեց, որ հեղինակածս «Եզոպոս», «Էլ ո՞ւր էրթանք, լաո» բեմադրություններով գնանք Արցախ, շրջենք «աշխարհեաշխարհ», դե, մեր «Ասպարեզ» թատրոնն էլ իր ջգրու, «տնային դիտման համար» «Աղավնիներին մի՛ կրակեք» պիեսը ներկայացրեց ու ստեղծեց չտեսնված-չլսված, տարածաշրջանում առաջին «Ստվերների թատրոնը»: Ամանորյա ներկայացումն էլ՝ գումարած, որտեղ ես Ձմեռ պապի դերն եմ կատարում:
Այո՛, իմ ազգին տառապյալի դերն ու կերպարը չի սազում, պետք է նաև մի կողմ նետենք ցավի ու արցունքի «դիմակը» և ժպտանք, անպայմա՛ն ժպտանք…
Մենք հավատավոր ու աստվածախոնարհ ժողովուրդ ենք: Սակայն չգիտեմ, թե երբվանից՝ այլևս դադարեցինք ոչ թե ԽԱՉ պաշտել, այլ ԱԹՈՌ: Այս կահույքամասը ևս չորս ծայր ունի, բայց խաչինը թևեր են, իսկ աթոռինը՝ ոտքեր։ Քանի որ խաչինը թևեր են, մենք էլ թռչում ու ճախրում էինք, և քանի որ աթոռինը ոտքեր են՝ նրա սիրույն սկսեցինք քայլել ու նրան պաշտելով նաև… նստեցինք ազգովի: Արդեն ոտքի ելնելու- կանգնելու, նոր ճախրանքի ժամանակն է:
Ուր էլ կանգնում, ուր էլ նայում ենք՝ չորսբոլորը լեռներ են, ու հորիզոնը գրեթե քթներիս է կպչում, ուստի՝ ստիպված ենք, պարտավոր ենք, պետք է միշտ երկինք նայենք, վերև նայենք…
Ուզում եմ խոսքս ավարտել իմ բանաստեղծություններից մեկի վերջին քառատողերով.
Հերիք է «մերժված» կամ Նիկոլ գոռանք,
Բոլորն էլ անհույս մի անցավոր են,
Հաղթության ճամփով մենք պիտի գնանք,
Պայքարի ելնենք ու զարկենք նորեն…
Ծանր է խարանը խաբված-պարտվածի,
Լավ է մեռնել հաղթության ճամփին,
Մենք պիտի մերժենք կյանքը ծնկածի,
Պիտի նվաճենք մենք փառքի դափնին…
