Կարինե Խոդիկյան

«Գ­րա­կան թեր­թի» սի­րե­լի՛ ու հա­վա­տա­րի՛մ ըն­թեր­ցող, սա մեր վեր­ջին հան­դի­պումն է այս տա­րում, տա­րի, ո­րի ամ­բող­ջա­կան ու հա­մա­պար­փակ բնո­րո­շու­մը, կար­ծում եմ, դեռ եր­կար չենք գտնի՝ այն­քան որ հա­կա­սա­կան է, բազ­մա­շերտ, ա­մեն օր հո­գի սղո­ցող մութ ու տագ­նա­պա­լի հար­ցե­րով ու հար­ցա­կան­նե­րով լի: Մե­զա­նից ա­մեն մե­կը, 44-օր­յա պա­տե­րազ­մի ա­ռա­ջին օ­րից մինչև այ­սօր, ո­րոշ պա­տաս­խան­ներ, գո­նե ի՛ր հա­մար գտել է և դեռ չգտնված­նե­րի հետ փոր­ձում է ապ­րել: Այդ ապ­րե­լը… Ե­ռաբ­լու­րում ծա­ծան­վող դրոշ­նե­րով, գե­րութ­յան մեջ տա­ռա­պող մեր եղ­բայր­նե­րով, մինչև վեր­ջին շուն­չը կսկիծ-սու­գը հա­նա­պա­զօր հա­ցի հետ հա­մա­տե­ղող, մեր կող­քին ապ­րող ծնող­նե­րով ու հա­րա­զատ­նե­րով, մարմ­նով ու հո­գով հաշմ­ված՝ պա­տե­րազ­մով ան­ցած հա­զա­րա­վոր ե­րի­տա­սարդ­նե­րով, կո­կորդ­նե­րումս խցան­ված պար­տութ­յան դառ­նա­հա­մով… Իսկ մենք ապ­րում ենք՝ ա­մեն օր­վա հետ բա­ցա­հայ­տե­լով մեր թանկ ԱՆԿԱԽՈՒԹՅՈՒՆԸ է­ժան մսխե­լու հեր­թա­կան ո­րո­գայ­թը և փոր­ձում ան­զո­րութ­յու­նից է՛լ ա­վե­լի չկոտր­վել ու չտկա­րա­նալ, թեև այն­քա՛ն դժվար է, երբ տա­րուց ա­վե­լի է՝ երկ­րի ճա­կա­տա­գի­րը տնօ­րի­նող ներ­կա ու անց­յալ ան­ձան­ցից նե­րո­ղութ­յան, մե­ղա­վո­րութ­յան, դա­տա­փետ­ման գեթ մեկ բառ չլսե­ցինք: Խոս­քը ազ­նի՛վ շեշ­տով աս­ված բա­ռի մա­սին է:
Եր­բեք այս­քան դժվար չի ե­ղել գրել, թեև ա­սե­լի­քը խեղ­դում է, բայց 89-ից «­Գա­րու­նա­կան» հրա­պա­րա­կա­խո­սութ­յա­նը դա­վա­նե­լը, ա­սել է թե՝ երկ­րիս կյան­քի զար­կե­րա­կին տաս­նամ­յակ­ներ ա­նընդ­մեջ ա­չա­լուրջ հետ­ևե­լը ստի­պում է ա­ռայժմ լռել, մինչև կհստակ­վի (ի՛նձ հա­մար) այս ե­րե­սու­նամ­յա դա­վադ­րութ­յան ողջ հա­մա­պա­տ­կե­րը, մինչև որ վեր­ջին փազ­լը դրվի պա­կա­սող օ­ղա­կում…
Իսկ մինչ այդ, այս դժվա­րին ժա­մա­նա­կում, «Գ­րա­կան թեր­թի» հրա­պա­րա­կա­խո­սութ­յու­նը ար­ժա­նա­պատ­վո­րեն ներ­կա­յաց­րել են իմ գրչըն­կեր­նե­րը, իմ շատ սի­րե­լի գրող-բա­րե­կամ­նե­րը, ու ե՛ս գի­տեմ, թե նրանց Գի­րը ինչ մտա­ծում­նե­րով ու տա­ռա­պան­քով է գրվել: Ինչ­պես չխո­նարհ­վեմ բա­նաս­տեղծ ու ար­ձա­կա­գիր, գրաքն­նա­դատ ու ման­կա­գիր մեր հե­ղի­նակ­նե­րի առջև. նրանց պատմ­վածք­ներն ու բա­նաս­տեղ­ծա­կան շար­քե­րը, հոդ­ված­ներն ու գրա­խո­սութ­յուն­նե­րը ա­պա­հո­վե­ցին «Գ­րա­կան թեր­թի» ան­խո­տոր ըն­թաց­քը այս ծանր ու հո­գե­մաշ տա­րում: Այդ ան­խո­տոր ու շա­րու­նա­կա­կան ըն­թաց­քը մեզ տա­նում է 2022 թվա­կան, ո­րը «Գ­րա­կան թեր­թի» 90-ամ­յա կյան­քի հո­բել­յա­նա­կան ամ­րագ­րումն է:
Իսկ Ա­մա­նո­րի մաղ­թանքս, կար­ծում եմ, դեռ եր­կար ան­փո­փոխ կմնա՝ չվա­խե­նանք ա­ռե­րես­վել ճշմար­տութ­յա­նը, որ­քան էլ այն դա­ռը լի­նի, և վեր­ջա­պես փոր­ձենք ան­կեղծ լի­նել, խոսքս այն ան­կեղ­ծութ­յան մա­սին է, ո­րի պա­կա­սը, ե­թե ոչ՝ չգո­յութ­յու­նը հասց­րեց եր­կիրս այս վի­ճա­կին. «վեր­ևից» «ներքև»՝ ան­կեղ­ծութ­յուն, գո­նե մի փշուր…