ՄԱՆՈւԵԼ ԱԴԱՄԵԱՆ

­Խոր ցա­վով տե­ղե­կա­ցանք, որ Լոն­դո­նում իր երկ­րա­յին կյան­քին հրա­ժեշտ է տվել ՀԳՄ ար­տա­սահ­ման­յան ան­դամ, տա­ղան­դա­վոր բա­նաս­տեղծ և թա­տե­րա­գիր, ազ­գա­յին-մշա­կու­թա­յին գոր­ծիչ Մանուել Ա­դամեա­նը։
Ծն­վել է Լի­բա­նա­նում: Նախ­նա­կան կրթութ­յու­նը ստա­ցել է Աբ­գար­յան ազ­գա­յին վար­ժա­րա­նում: 1963–68 թթ. ու­սա­նել է ԵՊՀ բա­նա­սի­րա­կան բա­ժան­մուն­քում, այ­նու­հետև, վե­րա­դառ­նա­լով Բեյ­րութ, վա­րել է Սա­հակ-­Մես­րոպ­յան դպրո­ցի տնօ­րե­նի պաշ­տո­նը՝ միա­ժա­մա­նակ դա­սա­վան­դե­լով Եր­վանդ Հ­յու­սիս­յան հա­յա­գի­տա­կան ամ­բիո­նում: Դա­սա­վանդ­մա­նը զու­գա­հեռ զբաղ­վել է ազ­գա­յին-մշա­կու­թա­յին բազ­մաբ­նույթ աշ­խա­տանք­նե­րով: 1975-ին սկսված Լի­բա­նա­նի քա­ղա­քա­ցիա­կան պա­տե­րազ­մի հետ­ևան­քով ա­ռա­ջա­ցած տագ­նա­պա­լի կա­ցութ­յան պատ­ճա­ռով թող­նում է Բեյ­րու­թը և­ ըն­տա­նի­քով փո­խադր­վում Լոն­դոն: Մի քա­նի հո­վա­նա­վոր­նե­րի ա­ջակ­ցութ­յամբ կա­րո­ղա­նում է այս­տեղ հիմ­նել հայ­կա­կան մե­կօր­յա դպրոց և «­Կոչ­նակ» երկ­շա­բա­թա­թեր­թը, իսկ այ­նու­հետև՝ «­Նոր սե­րուն­դի ձայ­նը» ամ­սա­գի­րը, ո­րը հրա­տա­րակ­վում է շուրջ 15 տա­րի:
Ապ­րե­լով և գոր­ծե­լով Սփ­յուռ­քում, Մանուել Ա­դամեա­նն իր կյան­քի հիմ­նա­կան նպա­տա­կը դի­տել է հա­յա­պահ­պա­նութ­յան սրբա­զան գոր­ծը և հ­նա­րա­վոր բո­լոր մի­ջոց­նե­րով՝ ու­սուց­չութ­յամբ, խմբագ­րի ու հրա­տա­րակ­չի ծանր աշ­խա­տան­քով, բա­նաս­տեղ­ծութ­յամբ ու թա­տեր­գութ­յամբ, և մա­նա­վանդ, իր ապ­րե­լու օ­րի­նա­կով նվիր­վել է այդ ա­ռա­քե­լութ­յա­նը՝ հա­նա­պա­զօր­յա հա­ցից ա­ռա­վել՝ կար­ևո­րե­լով հոգ­ևոր հա­ցի գո­յութ­յու­նը: Մ. Ա­դամ­յանն ա­վե­լի քան 15 ժո­ղո­վա­ծո­ւի հե­ղի­նակ է: Ն­րա ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յան ա­կունք­նե­րը, հիմ­նա­հո­ղը, հե­տաքրք­րութ­յուն­նե­րի և մ­տա­հո­գութ­յուն­նե­րի դաշ­տը, կե­ցութ­յան ամ­բողջ ի­մաստն ու հիմ­նա­հո­ղը, գո­յութ­յան սկիզբն ու վեր­ջը՝ «Ալ­ֆան եւ Օ­մե­ղան» մեկն է՝ Հայ­րե­նի­քը և հայ­րե­նազրկված ու ա­կա­մա աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­ցի դար­ձած իր ժո­ղո­վուր­դը:
Միշտ չէ, որ ճա­կա­տա­գի­րը բա­րե­հաճ է ե­ղել Մանուել Ա­դամեա­նի հան­դեպ: Ար­տաք­նա­պես հան­գիստ, հա­վա­սա­րակ­շիռ, բա­ցա­ռիկ հա­մեստ այդ մար­դու հո­գում մշտա­պես փո­թո­րիկ­ներ ու բա­խում­ներ են տե­ղի ու­նե­ցել, պա­տե­պատ են զարն­վել անձ­նա­կան ու աշ­խար­հա­կան ցա­վը, տագ­նա­պա­լի կան­խա­տե­սում­նե­րը, և­ այ­նո­ւա­մե­նայ­նիվ, նա չի կորց­րել լա­վա­տե­սութ­յու­նը, գե­ղե­ցի­կը տես­նե­լու ու­նա­կութ­յու­նը, ներ­քին լույ­սը, հույսն ու հա­վա­տը…
Իր տա­ղան­դի, խո­րունկ, ան­սա­կարկ հայ­րե­նա­սի­րութ­յան, հայ գրին ու գրքին անմ­նա­ցորդ նվի­րու­մի, մարդ­կա­յին բարձր ա­ռա­քի­նութ­յուն­նե­րի շնոր­հիվ Մանուել Ա­դամեա­նը լայ­նո­րեն ճա­նա­չե­լի ու սի­րե­լի է ե­ղել ինչ­պես Սփ­յուռ­քում, այն­պես էլ Հայ­րե­նի­քում։ Այդ ա­մե­նը գնա­հատ­վել է նաև հոգ­ևոր, պե­տա­կան և հա­սա­րա­կա­կան կա­ռույց­նե­րի կող­մից: Նա պար­գևատր­վել է Հայ Ա­ռա­քե­լա­կան ե­կե­ղե­ցու «Ս. Սա­հակ-Ս. Մես­րոպ» շքա­ն­շա­նով, Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի Հան­րա­պե­տութ­յան նա­խա­գա­հի ձե­ռամբ ստա­ցել է պատ­վո­գիր և հու­շա­մե­դալ, ար­ժա­նա­ցել է ՀՀ մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րութ­յան Ոս­կե մե­դա­լի, ՀՀ Սփ­յուռ­քի նա­խա­րա­րութ­յան «­Մայ­րե­նիի դես­պան» մե­դա­լի, Հա­յաս­տա­նի ե­րաժշ­տա­կան ըն­կե­րութ­յան «­Կո­մի­տաս» մե­դա­լի, իսկ 2010 թ. պարգ­ևատր­վել է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տութ­յան պե­տա­կան բարձր պարգև­նե­րից մե­կով՝ «­Մով­սես Խո­րե­նա­ցի» մե­դա­լով:
Մանուել Ա­դամեա­նն իր ու­րույն և մ­նա­յուն տեղն ու­նի հայ գրող­նե­րի ան­դաս­տա­նում, որ­տե­ղից նա եր­բե՛ք բա­ցա­կա չի լի­նի։
Սեյ­րա­նու­հի ԳԵՂԱՄՅԱՆ

ՀԳՄ վար­չութ­յու­նը և «Գ­րա­կան թեր­թի» աշ­խա­տա­կազ­մը խո­րա­պես ցա­վակ­ցում են Ման­ուել Ա­դամ­եա­նի ըն­տա­նի­քին, հա­րա­զատ­նե­րին, գրչըն­կեր­նե­րին։