Ման­վել ՄԻԿՈՅԱՆ / Ան­թույ­լատ­րե­լի է դա­սագր­քե­րի նման «մո­դեռ­նա­ցու­մը»

­Մանվել ՄիկոյանՄան­վել ՄԻԿՈՅԱՆ
ՀԳՄ Լոռու մարզային
բաժանմունքի նախագահ
ՀՀ ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րութ­յան՝ քննարկ­ման ներ­կա­յաց­ված նա­խագ­ծի դպրո­ցա­կան դա­սագր­քե­րում ընդգրկ­վե­լիք և ­դուրս մնա­ցած հե­ղի­նակ­նե­րի ցան­կը կար­դա­լուց հե­տո հնա­րա­վոր չէ խու­սա­փել տխուր եզ­րա­հան­գում­նե­րից: «­Հայ գրա­կա­նութ­յուն» ա­ռար­կան վե­րաձ­ևա­կերպ­վում է «Գ­րա­կա­նութ­յան», ո­րի հետ­ևան­քով դպրո­ցա­կան ծրագ­րե­րից հան­վում են այն­պի­սի հե­ղի­նակ­ներ, ա­ռանց ո­րոնց դժվար է պատ­կե­րաց­նել հայ գրա­կա­նութ­յան պատ­մութ­յու­նը, զար­գաց­ման շրջա­փու­լե­րը և ­ձեռք­բե­րում­նե­րը:
Ան­հա­վա­տա­լի է, որ հայ ա­շա­կերտ­նե­րը չեն ուսում­նա­սի­րե­լու ­Մով­սես ­Խո­րե­նա­ցու, Ե­ղի­շեի, ­Մես­րոպ ­Մաշ­տո­ցի, ­Կոր­յու­նի, Գ­րի­գոր ­Նա­րե­կա­ցու, ­Նա­ղաշ ­Հով­նա­թա­նի, ­Ներ­սես Շ­նոր­հա­լու, Մ­խի­թար ­Գո­շի, ­Վար­դան Այ­գեկ­ցու, Ղ­ևոնդ Ա­լի­շա­նի, Ֆ­րի­կի, ­Ղա­զա­րոս Ա­ղա­յա­նի, Ա­վե­տիս Ա­հա­րոն­յա­նի, Սմբատ ­Շա­հա­զի­զի, Ար­շակ ­Չո­պան­յա­նի, Ե­րու­խա­նի, ­Սիա­ման­թո­յի, Եր­վանդ Օտ­յա­նի, ­Ռու­բեն Ս­ևա­կի, ­Գաբ­րիել ­Սուն­դուկ­յա­նի և­ այ­լոց ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն­նե­րը, ­գող­թան եր­գե­րը, իսկ ­Նա­հա­պետ ­Քու­չա­կը կու­սում­նա­սիր­վի ­Հա­մո ­Սահ­յա­նին, ­Սա­յաթ-­Նո­վան՝ Ե­ղի­շե ­Չա­րեն­ցի «­Տա­ղա­րա­նին» զու­գա­հեռ:
­Կար­դա­ցի նաև ա­վե­լի քան եր­կու տասն­յակ ար­տա­սահ­ման­յան գրող­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն­նե­րի ցան­կը, ո­րոնք եր­ևե­լի եր­ևույթ­ներ են հա­մաշ­խար­հա­յին գրա­կա­նութ­յան մեջ: ­Սա­կայն ան­թույ­լատ­րե­լի է այդ հե­ղի­նակ­նե­րին մտցնել դպրո­ցա­կան ծրա­գիր՝ հայ գրա­կա­նութ­յան մե­ծե­րին հա­նե­լու գնով:
Ն­կա­տի ու­նե­նա­լով ե­ղած փոր­ձը՝ կա­րե­լի է կազ­մել նաև ար­տա­սահ­ման­յան գրա­կա­նութ­յան առան­ձին դա­սա­գիրք, ո­րոշ հե­ղի­նակ­նե­րի գրքե­րը հանձ­նա­րա­րել կար­դա­լու ար­ձա­կուրդ­նե­րի ժա­մա­նակ:
­Ծա­նոթ եմ դպրո­ցա­կան ծրագ­րում ընդգրկ­վե­լու հա­վակ­նող բո­լոր նոր հե­ղի­նակ­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն­նե­րին: Ն­րանց մեջ կան և՛ վա­ղուց կա­յա­ցած, և՛ ե­րի­տա­սարդ շնոր­հա­լի գրող­ներ: Ն­րանք բո­լորն էլ իմ ա­վագ և կրտ­սեր գրչեղ­բայր­ներն են: ­Բայց ան­տես­ված է գրող­նե­րի մի ամ­բողջ սե­րունդ, ո­րը վեր­ջին մի քա­նի տաս­նամ­յակ­նե­րի ըն­թաց­քում մեծ դեր է խա­ղա­ցել հայ գրա­կա­նութ­յան զար­գաց­ման գոր­ծում, թարգ­ման­վել աշ­խար­հի բազ­մա­թիվ լե­զու­նե­րով, տպագր­վել և՛ օ­տա­րա­լե­զու ան­թո­լո­գիա­նե­րում, և՛ ա­ռան­ձին գրքե­րով: ­Հիշ­յալ գրող­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն­նե­րը բարձր գնա­հա­տա­կա­նի են ար­ժա­նա­ցել ոչ միայն ­Հա­յաս­տա­նում, այլև ար­տա­սահ­մա­նում:
­Ծա­նոթ չեմ հանձ­նախմ­բի կազ­մին, ո­րը մաս­նակ­ցել է դպրո­ցա­կան դա­սագր­քե­րի «մո­դեռ­նաց­ման» աշ­խա­տանք­նե­րին, սա­կայն նկա­տե­լի է կա­մա­յա­կան, տար­բե­րակ­ված մո­տե­ցու­մը նոր հե­ղի­նակ­նե­րի ընտ­րութ­յան հար­ցում: ­Տեղ­յակ եմ, որ մեր հե­ղի­նա­կա­վոր ու փոր­ձա­ռու գրա­կա­նա­գետ­նե­րից ոչ մեկն ընդգրկ­ված չէ այդ հանձ­նախմ­բում՝ չնա­յած նրանց մեջ կան նաև դպրո­ցա­կան դա­սագր­քե­րի հե­ղի­նակ­ներ:
­Հա­յերս տե­ղի-ան­տե­ղի պար­ծե­նում ենք, որ բիբ­լիա­կան ազգ ենք՝ դա­րե­րի և ­հա­զա­րամ­յակ­նե­րի պատ­մութ­յուն ու­նե­ցող մշա­կույ­թով ու գրա­կա­նութ­յամբ: ­Մեր ե­րե­խա­ներն ու­մի՞ց կամ որ­տե­ղի՞ց են ի­մա­նա­լու այդ մա­սին: Ի հա­կադ­րութ­յուն ո­մանց, ով­քեր ա­սում են, թե, իբր, ժա­մա­նա­կա­կից նոր­մալ գրա­կա­նութ­յուն չու­նենք, ի՞նչ պա­տաս­խան են տա­լու:
­Հա­յոց կրթութ­յու­նը խառ­նաշ­փո­թի և ­փոր­­ձա­դաշ­տի վե­րա­ծե­լը հղի է ծանր հետ­ևանք­նե­րով: Ծ­րագ­րի այս նա­խա­գիծն ան­հա­պաղ վե­րա­նայ­ման կա­րիք ու­նի՝ նոր, հե­ղի­նա­կա­վոր հանձ­նախմ­բով և ­բա­նի­մաց, սրտա­ցավ մո­տեց­մամբ:

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։