ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԵՐ ՆՇԱՆԱԲԱՆՆ Է / Թովմա քահանա (Վահան) ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆ

 

Վերջերս հայ մշակույթի մեջ հայտնվեցին ազատ սեռական կողմնորոշում ջատագովողներ, սեռական սանձարձակ երևակայությունը գեղագիտության հասցնել փորձողներ, մի բան, որից, ոմանց կարծիքով, մենք ետ ենք մնացել: Ներկայումս տրանսգենդերի մասին ֆիլմի նկարահանումը ուղեկցվում է նկարահանման ընթացքի պարբերաբար տեղեկություններով (քննադատությամբ և գովազդով): Սակայն ինձ համար ամենամեծ անակնկալն այդ ամենը և նման ուրիշ բաներ չէին, ինձ համար ապշեցուցիչ անակնկալ էր մի անվանի գրողի անդրադարձը մեր ազգին, մեղմ ասած, ոչ հարիր մի ուրիշ երևույթի: Չեմ ուզում նրա անունը տալ` անհարմար վիճակի մեջ չդնելու համար, սակայն այն, ինչ ինքը գրել է, ուղղակի անպատվություն է մեր ժողովրդի հասցեին: Թերթում տպագրված նրա «Զիգմունդ Ֆրեյդի հիշատակին» պատմվածքը հերոսի և իր մոր էրոտիկ, սեքսուալ կապի մասին է: Հասկանում եմ, որ շատերը չէ, որ հավատ ունեն Աստծու հանդեպ և վախենում են դատաստանից, բայց շատերը գոնե ամոթ ունեն, ունեն դաստիարակություն, սրբություններ, ունեն պատիվ, հայկական ազնիվ և պատվիրանապահ տոհմի պատմություն: Մի՞թե հեղինակն այդ ամենը չունի: Այս պահից ուղղակի դիմեմ իրեն:
Հարգելի՛ գրող, ամեն ինչ չի կարելի գրել, ամեն մի զգացողու­թյուն չի կարելի թղթի վերածել: Ամեն մեկիս մեջ մութ քարանձավներ կան, այնտեղ չարքեր էլ են ապրում, այնտեղ ապրում են ցանկություններ, որոնք ուզում են մեզ մեղքի մեջ գցել: Մենք, գրչակի՛ց եղբայր, առաքյալներ ենք: Գրականությունը և արվեստը մեծ առաքելություններ են: Նրանք կոչված են օգնելու մարդկանց այս համատարած դժոխքի մեջ, որի մարդը Երկիր մոլորակն է վերածել: Եթե Դուք, գրչակի՛ց եղբայր, համարում եք, որ ևս հեղափոխություն եք արել, այն էլ հայ գրականության մեջ` տուրք տալով ֆրեյդիստական հոգեվերլուծության թափանցմանը Ձեր արվեստում, ասեմ Ձեզ, որ դա տանելու է դեպի փակուղի և խայտառակ պարտության` որպես գրողի, էլ չեմ ասում համաժողովրդական վարկաբեկման: Զիգմունդ Ֆրեյդի հոգեվերլուծական մեթոդը վաղուց արդեն կորցրել է իր համաճշմարտությունը: Դա վաղուց ապացուցել են հետագա հոգեվերլուծաբանները, մասնավորապես Ֆրեյդի աշակերտներ Կարլ Յունգն ու Ալֆրեդ Ադլերը: Բարոյական, քրիստոնեաավանդ նորմերի խախտումը գիտակցության մեջ և առավել ևս գեղարվեստական ձևով շարադրումը բոլորի համար տանում է դեպի գիտակցության դեգրադացիան, գիտակցական ստերեոտիպերի խախտումը, որը հոգեխանգարման ճանապարհն է: Նույնիսկ բանաստեղծ Լոթրեամոնը, որը շատ էր խոսում սատանայի հետ իր կապի մասին «Մալդորորի երգեր»-ում և վարկաբեկում Աստծուն, ասում էր. «Մեջս դևեր կան, և ես վախենում եմ նրանց ասպարեզ հանել»: Նույնիսկ Էրնստ Թեոդոր Ամադեյ Հոֆմանը վախենում էր ներքուստ իրեն պատող սարսափելի զգացողություններից և ամեն ինչ չէր գրում, որպեսզի գիտակցության խանգարում չստանա, երգչուհի Լարիսա Դոլինան հրաժարվեց երկրորդ անգամ խաղալ և երգել Ալֆրեդ Շնիտկեի «Ֆաուստի պատմությունը» կանտատում` զգալով, որ գերզգայական երաժշտությունից և տեքստից չի կարողանա դիմանալ իր գիտակցության մեջ տեղի ունեցող խմորումներին, դերասան Յուրի Յակովլևը հրաժարվեց մասնակցել «Ապուշը» ֆիլմի երկրորդ մասի նկարահանումներին, որովհետև հոգեկան ապրումներից և վերամարմնավորումից նյարդային խախտում ունեցավ, այն էլ այն դեպքում, երբ Դոստոևսկու համանուն վեպը բարոյական և հոգևոր խոր նպատակներ ունի` մարդկանց մեջ քրիստոնեական հոգի դաստիարակելու համար: Մի՞թե Դուք չեք վախենում Ձեր զգացողություններից և արատներից: Երանի թե վախենայիք, երանի թե Նարեկացու մեղքի զգացողությունից մի փոքր հատիկ լիներ Ձեր գիտակցության մեջ, որ փրկություն կլիներ և՛ Ձեզ համար, և՛ ուրիշների: Մի՞թե ես պետք է սովորեցնեմ Ձեզ, գրչակի՛ց իմ եղբայր, որ չի կարելի մտածել ընտանիքի որևէ անդամի և նաև մոր հանդեպ էրոտիկ զգացողության մասին, էլ չեմ ասում` գրել: Ամեն ինչ չէ, որ կարելի է գեղագիտության վերածել: Շվեդ հայտնի կինոռեժիսոր Ինգմար Բերգմանի ֆիլմերն ամբողջովին այդ խնդիրն են արծարծում` գիտակցության խախտում, հոգեկան վակուում` բարոյականության մեջ թույլատրելիի սահմաններն անցնելու պատճառով:
Ձեր գրվածքները կարդում են մարդիկ` տարեկիցներ և երիտասարդներ: Մարդկանց գիտակցության և դաստիարակության մասին մենք պետք է հոգանք, մանավանդ երիտասարդների, որոնք մեզնից մշակույթ են սովորում, ճաշակ, առաքինություն, բարոյականություն, քաղաքացիական գիտակցություն և այլն: Ի՞նչ կարող ենք սովորեցնել մենք` այլասերված մտածողությամբ գրականություն հրամցնելով իրենց: Մենք, որպես հայ գրականության ներկա գործիչներ, պատասխանատվություն ենք կրում նրանց համար և նրանց առջև: Պատասխանատվությունը հայ մարդկանց և հայրենիքի հանդեպ մեր նշանաբանն է:

One thought on “ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԵՐ ՆՇԱՆԱԲԱՆՆ Է / Թովմա քահանա (Վահան) ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆ

  1. Պատասխանատվությունը մեր նշանաբանն է․․․
    Նկատելով հոգևոր հոր հակիրճ և պատշաճ մեկնաբանությունը նյութի վերաբերյալ, ավելորդ էի համարում իմ կարծիքը, սակայն որոշեցի որպես գնահատական հոգևոր հոր երկրորդեմ գրելով՝ այդ ահավոր պիղծ մտածելակերպը դեմ է մեր ազգային արժեքներին և ընտանեկան սրբության, մենք եւրոպացիներից տարբեր ենք մեր հնությամբ և ավանդապաշտությամբ, ուրեմն պահենք ու պաշտպան կանգնենք մեր ընտանեկան վարք ու բարքին։ Անցյալում մեր եկեղեցու կանոնների համաձայն ամուսնությունը մինչև յոթ պորտ արգելված էր, սակայն մեր ժամանակներում մեղմացել է, խնդրենք հոգևոր հայրը պատասխանի։

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։