Բագրատ ԱԼԵՔՅԱՆ

Բագրատ ԱԼԵՔՅԱՆ

 

ԵՌԱԲԼՈՒՐ

Լուռ, ոգիացած

Դափնեքայլերով

Սար է բարձրանում

Գերեզմանը բաց:

 

Լեռնացած մարմնի

Ոգին ծածկ չունի.

Զինվորի սիրտն է

Պսակն հայրենի:

 

ԵՐԿՆԱԾՈՎԵՐՍ

Լույս ծովս Վանա`

Գրկում Սևանի.

Հոգին հոգու հետ`

Ոգեկյաց մարմին:

 

Աչքից աչք թռչող

Սրբապատկերներ,

Էն Վանում հեծող

Սևանա իմ սեր:

 

Ետ փռեք ձեր սև

Թևերն արնամած,

Երկունքով լցրեք

Ծովեր ու ցամաք:

 

«Ոչ ոք կենդանի

Մահից չի անցնի».

Իմ գրչով ջնջեք

Տողերն այս վայրի:

 

ԷԺԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Հենց հեռացնում եմ

Մատներս իրարից`

Գահավիժում են

Աստղերն երկնքի:

 

Որ էժան, էժան,

Աստծուց էլ էժան`

Ընկնում է երգը

Վիհերն անսահման:

 

ԱՍՔ

Կոտայքցու սիրով

Սուլուզաղա՜, Սուլուզաղա՜,

Դու մոռացված իմ նախնացավ,

Աստված անցորդ, դու հարընթաց`

Ճակատագիր վերադարձյալ:

 

Դու ջրարբի զարդատարերք,

Ահասարսուռ մթին շողակ,

Դու շարեշար ասքի զսպում,

Ոգիների ամուր գգվանք:

 

Դու մշտանոր փոթորկավոր,

Անզուսպ բացվածք իմ բիբերի,

Քեզնից անմահ եմ բաժանվում,

Էլ ինձ հետ ինձ ցավ մի՛ բերի:

 

Սուլուզաղա՜, Սուլուզաղա՜,

Քեզ խորախոց մահերգ չկա,

Քեզ ընտրելու, ընդգրկելու,

Քեզ լռեցված պահել չկա՜…

 

ԵՐԳԻ ԱԼԻՔ

Մի աչքս` ես, մի աչքս` դու-

Մենասարսուռ դեմքիս վրա.

Հազար երկինք են դատարկում

Ու չեն լցվում օվկիանաբար:

 

Իսկ մի ճահիճ` հեռու – մոտիկ,

Որ երկնում` չի ծնում երբեք,

Աղերսում էր Աստծուց գալիք`

Մի երկնավոր երգի ալիք:

 

ԵՐՆԵ՜Կ, ԵՐՆԵ՜Կ

Լուսնի խարխուլ, ծակ տաշտակում

Ոստնում, սարսում, երազում եմ.

 

Երնե՜կ, երնե՜կ մայրս ետ գար,

Ինձ լողացներ գոլ ջրերում,

Հետո փռեր բաց երդիկին

Ու մոռանար, անուշ քներ:

 

Առավոտը արեգնանար`

Ինձ տուն տաներ, ինձ մայրանար:

 

Լուսնի խարխուլ, պաղ տաշտակում

Դեռ դողում եմ ու հեկեկում…

 

Երնե՜կ, երնե՜կ:

 

ԿԱՐԿՈՒՏԸ ԳԼԽԻՆ

Լեռը չի կարող ամպն այն պահել,

Որ իմ բիբերից կախվել է ահեղ:

 

Հեռու ափին եմ` հար մերժվածների,

Որ շունչ, հնչածեղ գրպանում չունի:

 

Որ խաչն համբուրում, սուզում է ծովը,

Եվ խաղաղվում է փոթորկավորը…

 

Ինքը բազմել է ամպի շալակին,

Գնում է հավերժ` կարկուտը գլխին:

 

ՄԱՆՈՒԿ ԷԻ ԵՍ

Այդ ինչպե՞ս, այդ ե՞րբ

Ծովերն համբույրիդ

Անապատացան:

 

Խոստովանանքս

Ավազե ծամոն

Դարձավ հողմերին:

 

ԳԵՏԻ ՍԻՐՏԸ

Գետն իր զուլալ սկիզբն առնում`

Ձև է ընտրում, առաջ մղվում:

 

Գիրկն է առնում այս մի ափով

Ծիրն` ընդառաջ իրեն վազող:

 

Հևքը թողնում է քարերին,

Որ ադամանդ կապի ճամփին:

 

Որ զույգ ափերով պինդ փարվի`

Սուրբն իր պահած` հողն հայրենի:

 

Որ պոետի այս գրվածքին

Ավելացնի ծովն երկնածին:

 

Որ երգն այնքան զուլալանա,

Որ գետի սիրտը շողշողա:

 

ՑՆՈՐԱԿԱՆ

Նայում հեռուն – ջահե՜լ, ջիվա՜ն,

Նայում մոտիկ – ծերանում եմ:

Կողքիս փոքրիկ բլուրն ելել,

Ինքն իրեն սար է հռչակել…

 

ՏԱՐԵԴԱՐՁԻՍ

Քրոջս` Հասմիկին

Իր ձեռքի հացը քույրս ուղարկեց,

Մայրս լողացրեց անմեռ ջրերում,

Հայացք – հենակն իր հայրս ժառանգեց,

Որ ձգվում է դեռ ու չի ավարտվում:

 

Ինձ նոր արցունքներ հին սերը բերեց,

Օտարը գերեց իմ եղբոր հոգին,

Ով քարի հասավ` նա ինձ քարկոծեց,

Դավանափոխվեց ընկերս անգին:

 

Եկան դիմակով ու անդեմ անցան`

Ծաղկանկարն իմ չտեսան դեմքիս,

Լուռ կարեկցանքով Աստված էլ անցավ`

Ապավինելով հայտնի անհայտին…

 

ՀԱՎԱՏԻ ՄԱՀ ԻՆՁ ՉԿԱ, ՉԷ՛

Կյանքս անցավ – կյանք չդարձավ,

Ես իմ կյանքը չփրկեցի,

Մենակ թողի` անփորձ, անբավ,

Ապրող չկար` ուր գնացի:

 

Երկու քարի տակ մնացի`

Խաս անկողնում անեզրական.

Թե մահն անգամ իմ գլխին տան`

Հավատի մահ ինձ չկա, չէ՛…

 

ՏԱՂ

Ճակատագրի հրայրք,

Թռչող զատկածաղիկ,

Հարատևող պսակ,

Երգող իղձ ու կարիք:

 

Հոգու մեջ դատարկեք

Հրաշքն` ով այն տեսավ,

Եվ երազն այն պահեք,

Որ վառվեց ու անցավ:

 

ՁՅՈՒՆԵ ՄԱՅՐԱՄՈՒՏ

Լուսնի մեղսավոր

Մերկաճաղերից

Արևս ձյունեց:

 

Սառույց կապեցին

Հաճախանքները

Երգաշքերթիս:

 

Անանց վարժանքում

Հավետ կորցրի

Հասունությունն իմ:

 

Դեռ սիրտս ձյունեղ`

Կայծկլտում է լուռ

Մայրամուտի դեմ:

 

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԻՆ

Լուսեղ, կենդանի

Անվերջությունն եմ

Փնտրում քո երթի:

 

Դու կուրծքդ բռնած

Մեռնում-հառնում ես`

Անհագ ծիծաղից:

 

ԴԱՏԱՐԿ ԷՋ

Դեռ մի մատ մանուկ` կաթից կտրեցին,

Ոսկեփոշու մեջ զատեցին սիրուց:

 

Մի պուտ արյունից,

Արցունքից սերված գրից ջնջեցին:

Ինձ ժամից տարան`

Թանաքե ջրհորն հավերժ կախեցին:

 

Իմը մի կյանք էր`

Յոթմահուբերան կերան, ժայթքեցին:

 

Անտերներն եկան`

Գիշերը անտեր մեռել թաղեցին:

 

ՄՈՐՄՈՔ

Փոշին` փոշու փառքի ծարավ`

Վազող քամու գիրկը թռավ,

Ելա՜վ, ելա՜վ, երկինքն անցավ,

Աշխարհն անտեր` նա տեր դարձավ:

 

Բայց այստեղ էլ` հաշտ հարթություն,

Չկար աստված, աստվածություն.

Շպրտեցին նրան վերից,

Մի տող մնաց խոր մորմոքից`

 

– Արդարությո՜ւն ամենեցո՜ւն…

 

ՎԱՌՎՈՂ ՍՊԻ

Իմ սրտի այտին, իմ խեղճ անփորձի`

Հրեշտակի սիրով, իմ մոր հրեշտակի,

Համբույրները պաղ ու դալկատարած

Մաշվեցին անշյուղ, անհուշ հալվեցին:

 

Շանթաշեղջը գաղջ…

Վշտի անհատակ խորք ու բարձունքից

Դժնի ճայթանքով խողխողեց հոգիս.

Իմ դեմքին վառվող այն սպին մնաց:

 

ՔԱՌԱՏՈՂԵՐ

 

***

Մենությունը ամենակույր

Ինձ հետևում էր ամենուր,

Լույս մատանի դրի մատին`

Աչքիս մեջ է հիմա ապրում:

 

***

Դրսից եկար` դրսից երկար մնացիր,

Ջորու քացին ամլացավ քո ճակատին,

Էլ մնայուն քո ձայնն ո՞ւմ է հմայում.

Գնա, պոե՛տ, մեռյալ ծովում քարացիր:

 

***

Սրտիս նման ձեռքս անեղծ

Թղթին չհասավ, չբաբախեց,

Այրվեց, հանգավ արևն հոգուս,

Մոխիրն արագ… թագադրվեց:

 

***

Անձեն, անեղել

Հուշերն են ծխում.

Դժոխքն հեռվից է

Դրախտ երևում:

 

***

Թե համբուրվելիս թևերդ ընկնեն,

Երկնելու պահին` քո ճիգ ու ջանքը,

Ուրեմն, պոե՛տ, քեզ մայր չի ծնել`

Դժոխքում փնտրիր քո անրջանքը:

 

***

Ինձնից ո՞վ միայն չհիասթափվեց`

Ընկերս, սերն իմ, արեգակն անգամ.

Անշունչ երկինքը իմ վրա փլվեց,

Դատարկությունը ինքնիրեն զնգաց:

 

***

Ով դու խոսքի լռին բերան,

Ոգեշունչդ  առան թաքուն,

Փոսի մեջ նոր փոս փորեցին,

Վարար գետով ձայնդ տարան: