Հայկազ ԽՆԿՈՅԱՆ

Լռություն
Կխոսի մի օր լռությունն իմ մեջ,
Եվ կարձագանքեն աստղերը շաղոտ,
Չեմ զգա ցավի շշունջներն էլ ես,
Ոչ էլ հողմերի ընդվզումը հորդ:

Երբ աստվածային` թափանցիկ ու խոր,
Անէությունը վրաս ծավալվի,
Ի՜նչ եզերքներից հառնած հեռավոր,
Տերը դառնամ ես Հուշի ու Ցավի:

Ուր իմ մեղքերը Նա պիտի ների,
Եվ իմ վշտերը պիտի փարատվեն
Այնտեղ, ուր հոսքն է ձգտում իրերի,
Եվ անիվներն են գլորվում ամեն…

Կխոսի մի օր լռությունն ինձ հետ,
Եվ քնած վերհուշն հանկարծ կարթնանա,
Երբ քղանցքները հեղվեն այսուհետ
Նախասահմանված բեմերի վրա:

Ծարավ
Մի ճամփա տանում է ինձ` ո՞ւր եմ գնում:
Մի ծարավ տանջում է ինձ,
որ ոչնչով չի հագենում:

Ես արթնացա ցողերի մեջ:
Քնած էին երգ ու տավիղ,
քնած էին կին, երեխա:
Աստղը կաթեց, ես արթնացա.
Տանում էին ցոլքի միջով,
տանում էին մրմունջներով,
ո՞ւր` չիմացա:

Մեկը ասաց.
– Դու զատիկի հետքով գնա`
Ձյունն է փլվում արցունքի պես,
Զրնգում է սիրտը խեցի:

Որոնումում որոնեցի:
Ու ես գտա.

Մի ճամփա կանչում է ինձ,
մի ծարավ տանջում է ինձ`

– Աղի ծովի ծարավն է դա:

Խռովք
Այսօր ինձնից խռով եմ ես:
Ոչ մի խոկում: Ոչ դուրսուներս:
Սիրտս էլ բնավ չի հագենում:
Մթաշաղախն այս անձրևոտ
Որտեղի՞ց է գալիս ինձ մոտ
Եվ ինձանից ո՞ւր է գնում:

Ես չգիտեմ` այսպես անքուն,
Ո՞ւմ դեմքից եմ ճառագայթում`
Հուզումնավառ ու լիացած,
Երբ ընթրիքին խորհրդավոր,
Առատաձեռն, այդ Տերն է, որ
Մատուցում է գինի ու հաց:

Աչքերի մեջ իմ ակնդետ
Խաբկանքների շարժուն մի կետ`
Տանում է միշտ իր հետևից.
Ես եմ ու ես: Ուրիշ էլ ով,
Գուցե այսպես վերհուշերով
Վերադառնամ ինքս ես ինձ:

Հիմա նստեմ ինքս իմ դեմ,
Նստեմ իմ լուռ հոգնության դեմ`
Ինձ փրկության մի դուռ բանամ,
Այս աստղահունց կաթնծիրին
Եվ ինձ տված իմ հարցերին
Պատասխանել կարողանամ…

Աշուն
Այնպե՜ս են սահում
ամպերը
մայրամուտին
խոնավ:

Այնպե՜ս են
թափվում
քիստերը հուռթի
շիշկինյան
բնապատկերից:

Այնպե՜ս են
սիրում իրար
ծառի արմատները:

Ռեքվիեմ
Անձրևի դեմքը պատուհանից դուրս
Տարրալուծվում է խոհերիս միջով.
Օրերը անցան` և՛ բերկրուն, և՛ լույս,
Ջրհորդանների թախծոտ անուրջով:

Ով է` ձգտում է սահմանից այն կողմ
Եվ ձայնալարն է պրկում իր թաքուն,
Երբ ինչ-որ մեկի` շրջմոլիկ թե հողմ,
Դիմապատկերն է հպվում ապակուն:

Հուշը ելնում է ինքը իրենից,
Նետած քուրձերն իր հին ու անճանաչ,
Ուր լույս է` ինքը: Երբ արևելքից
Երեք մոգեր են գալիս ընդառաջ:

Եվ հալհլվում է ողջն աղջամուղջում
Վերհառնումների փառքով հուրհրան.
Նա է, որ հեռվից ինձ է անրջում,
Բայց մորմոքներս չեն հասնում նրան:

Ո՞վ
Նոր ու հնի սահմաններում միջակա
Ո՞վ դրվագեց իր կնիքը մեր դեմքին:
Ո՞վ նշմարեց ճշմարտությունն այս անկամ:
Ո՞վ գգվեց մեզ: Ու հույս տվեց անմեկին:

Ո՞վ ելավ վեր իր նորընծա փառքի մեջ`
Հոգիները մեր շաղախած իբրև կավ:
Ո՞վ լռության խզված ձայնով բարբառեց:
Ո՞վ բառերի քուրձեր հագած պահ մտավ:

Ո՞վ պիտի գար` չի նշմարվում բևեռից:
Ո՞վ է տերը: Ամբաստանյալն: Ով` վկան:
Ո՞վ լքեց մեզ` սևեռումի իր հեռվից,
Նշանացույց մեր կյանքն արած մի անգամ:

Նախասկիզբ
Պահը նորից ընդվզում է` դառնում կյանք,
Ակնթարթը տրոփում է անընդմեջ,
Ուր մի ասուպ փշրվում է ինքն իր մեջ,
Ինչպես հեռվում լուռ
մարմրող արձագանք:

Եվ ծաղկում է տարածությունն
անվախճան
(նրան ոչինչ, ոչ մի ստվեր չի ջնջում):
Ժամանակի մշտաբորբոք, անզիջում
Գծերի մեջ՝ որպես թեքված աստիճան:

Ո՞վ է հսկում մեզ սևեռուն և արթուն,
Որ չի մատնում գոյությունն իր ոչնչով,
Անցնում են երբ, հերթակայված
մեր միջով,
Բախտացույցի երկու ներհակ
հարթություն:

Նա՞ չէ, հառնած օրերի մեջ անընդմեջ
(ուր մեր հոգին պատսպարված,
ինչպես որս),
Հորդում է դուրս ակունքներից հարահոս
Եվ Սկիզբն է նշանացույց անում մեզ:

Մանրակերտ
Մանրակերտի պես մի ողջ տիեզերք`
Ժանեկագործված հյուսերից թել-թել…
Ուր սավառնում է եզերքից եզերք
Համաշխարհային ոգին անընտել:

Սկզբին է իր կյանքը միշտ դառնում,
Հանճա՜ր գոյության, – հրաշք է դա մեծ:
Ավա՜ղ` Հուդայի պագով արնախում,
Փա՛ռք, Ջոկոնդայի բերկրանքով անեղծ:

Չկա պատասխան դեռ ոչ մի հարցի,
Թե ովքեր են կողմ, ովքեր` առընթեր,
Եվ միջակայքում եղած-չեղածի
Հաշտարարն ինքը հեծկլտում է դեռ:

Դեռ հին օրերի խորքից վեր հառնած՝
Արձագանքում է մի հեռո՜ւ հնչյուն`
Տարրալուծելով, մեղկ ու անթափանց,
Աբելի դեմքը գորշ աղջամուղջում:

Ահա
Ահա երկնքի
կտավը,
նկարե՛ք,
ո՛վ նկարիչներ,
լազուրի վրա:

Գովերգեցե՛ք,
բանաստեղծնե՛ր,
լուսնի ցոլանքը
հոգու
հայելում:

Հագե՛ք,
Ադամի սերունդ,
ամոթի քողը,
որպես
զրահ:

Այն ո՞վ է,
տեսե՛ք,
աստղահյուսքերից
մեզ է
նայում…

***
Սուտ է
հրովարտակը,
որ ասում է.
– Ես եմ իմ ստվերից
առաջ:

Արդյունքը չի փոխվում,
երբ հողմաղացները
փոխում են
իրենց տեղերը:

Կա մի օրենք`
Մովսեսի
սալին գրված:

Կա մի
բաժանման գիծ.
դա`
Ջրհեղեղն
Է:
Մարդ
Ջուրը հարց տվեց.
– Ես որտեղի՞ց եկա…

Կրակը հարց տվեց.
– Ինչո՞ւ չեմ հագենում…

Ժամանակը հարց տվեց.
– Ինչո՞ւ եմ միշտ ներկա…

Մահը հարց տվեց.
– Ո՞ւր եմ գնում…

Գրեք մեկնաբանություն

Ձեր էլ․փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են * -ով։