ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ
ՀՀ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ԿԱՐԵՆ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԻՆ
Պարոն վարչապետ.
Գիտեք ու գիտենք, որ օր օրի նոսրանում ու հատահաշիվ են դառնում մեր երկրի սահմանամերձ բնակավայրերն ու շեները: Անշուշտ, հայտնի է նաև, որ կառավարությունը որոշ միջոցառումներ է ձեռնարկում և կիրառում այդ երևույթը կանխելու համար, սակայն, ավաղ, ինչպես ասում են. «Ջաղացից ես եմ գալիս ու լավ գիտեմ ալյուրի գինը»: Ուրիշ էլ ո՞վ, եթե ոչ սահմանակող ապրողս պիտի իմանա, թե այդ «միջոցառումներ» կոչվածները որքանով են «դարման դառնում մեր դարդին»: Տեղյակ ենք, որ կառավարությունը հարկային արտոնություն է տվել բոլոր նրանց, ովքեր արտադրություն ու ձեռնարկատիրական գործունեություն կծավալեն սահմանամերձ գոտում:
Հրաշալի որոշում է, թեև ձեռներեցները դեռ իրենց չեն կոտորում ՍԱՀՄԱՆԱԳՈՏԻՆ ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԱՍՊԱՐԵԶ դարձնելու համար, և գոնե ես չգիտեմ մեկին, ով արտերկրից կամ որևէ քաղաքից իր բիզնեսը սահման տեղափոխած կամ էլ այստեղ նորը հիմնած լինի: Բայց չեմ ուզում վատատես լինել և կարծում եմ, մի օր էլ դա կտեսնենք, սակայն մինչ այդ պետք է այստեղ ապրող գրողներին, նկարիչներին, ռեժիսորներին, դերասաններին, երաժիշտներին, փայտագործ վարպետներին, պարողներին ու պարուսույցներին, մի խոսքով, անասելի դժվար պայմաններում ու միջավայրում ստեղծագործող, մշակույթ արարողներին տեսնել:
Ուրեմն ինչո՞ւ առանձնահատուկ արտոնություններ չշնորհել (ինչպես ձեռներեցներին) և պետպատվերով չտպագրել նրանց գրքերն ու ալբոմները, չհրապարակել խտասկավառակներն ու տեսահոլովակները, չկազմակերպել ցուցահանդեսներ, հեռուստահաղորդումներ, փառատոներ… Եթե որոշակի և նշանակալի արտոնություններ լինեն, գուցե նաև մայրաքաղաքից շատերը սահմանագոտի գնան (պայմանագրով, առնվազն 20 տարով, միայն 3 կամ 5 տարի հետո պետպատվերով հրապարակվելու պայմանով): Մեր երկրի սահմանը նաև մշակույթով պետք է պարսպել:
Ողբերգական ու ցավալի է, երբ թանկ մարդկային կորուստներ ենք ունենում, բայց գիտենք, որ մեծ հաշվով այն ավելի շուտ վերականգնելի է, քան հազարամյակներով ստեղծված և միանգամից ԿՈՐԾԱՆՎԱԾ, ԿՈՐՍՎԱԾ, ԱՎԵՐՎԱԾ մշակույթը, և պատահակա՞ն է արդյոք, որ մեր հողը ներխուժած ելուզակները գրքեր են այրել, կտավներ մոխրի վերածել և փոշի դարձրել խաչքարերը:
Սահմանակող ապրող ստեղծագործողներս միջոցներ, ժամանակ չունենք, որ, սահմանի ամեն օր սպասվող ու անկանխատեսելի վտանգները թողած, Երևան հասնենք, համառ պնդերեսությամբ դռներ բացելով ու չինովնիկների համբերությունը մաշելով առաջ տանենք մեր գործը` տպագրվենք, հրապարակվենք ու ներկայանանք, ճանաչվենք:
Պարոն վարչապետ, կրկնված լինելով հանդերձ, մեկ անգամ էլ ասեմ, որ գրողի, նկարչի, երաժշտի ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԸ իր ստեղծագործությունն է, ուրեմն` պետք է հնարավորություն տալ, որպեսզի նրանք ևս օգտվեն այդ հարցում պետության տված արտոնությունից:
Մի լավ օրի չէինք, հիմա էլ` պետպատվերից այլևս ոչ մի հույս: Մի քանի անտիպ գրքերս սպասում են իրենց լույս աշխարհ գալուն… Գիտեմ, որ սահմանամերձ ապրող իմ գրչընկերներից շատերն են այդ նույն անմխիթար վիճակում:
Կարծում եմ, դեռևս ուշ և անհնար չէ արդեն իսկ ընդունված օրենքում համապատասխան խմբագրում կատարելը…
Հարյուրավոր ստեղծագործողների անունից, լավատեսական սպասումով`
Սամվել ԲԵԳԼԱՐՅԱՆ
ՀԳՄ վարչության, Ժուռնալիստների,
ՀԹԳՄ անդամ, ԵԿՄ վարչության անդամ